Arzu ERBAŞ- Doğancan İLEK/RİZE, (DHA)- KARADENİZ’de 1 aylık aranın ardından getirilen ek tedbirlerle yeniden başlayan hamsi avı sürüyor. Balıkçıların gece başlayan ve günlerce deniz üzerinde süren zorlu maratonunda avlanan kasa kasa hamsiler tezgahlarda yerini alıyor. Hamsi avlandığı bölgeden nakledildiği illere olan uzaklığa göre tezgahlarda 3 katını bulan fiyatlarla satılıyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü’nce, Karadeniz’in büyük bir bölümünde avlanan hamsi balıklarında yasal avlanabilir boy uzunluğu olan 9 santimin altında ve et verimlerinin de düşük olduğu tespit edilmesi üzerine yasaklanan hamsi avı getirilen ek tedbirlerle 1 ay aranın ardından yeniden başladı. Balıkçılar, ‘vira bismillah’ diyerek ağlarını hamsi için Karadeniz’in bereketli sularına bıraktı.
ZORLU MESAİ
Karadenizli balıkçılar av için zorlu bir mesai yapıyor. Gün batımına yakın teknelerle denize açılan balıkçılar, gece radardan sürüleri takip ediyor. Hamsi sürülerinin radarda belirmesi ile harekete geçen balıkçılar, ağları sessizce denize bırakıyor. Sürüyü ağın içerisine alan balıkçılar, 1 saatte ağları toplayarak tekneye çekiyor. Güç gerektiren sürecin ardından, gece boyu birkaç deneme daha yapan balıkçılar, sabaha karşı kasa kasa hamsiyle kıyıya dönüyor.
DENİZDEN TEZGAHA FİYAT 3’E KATLANIYOR
Karadeniz’de görevlilerin nezaretinde avlanan hamsiler, kıyıda belirlenen noktalardan karaya çıkarılıyor. Yasağın sona ermesiyle avlanan hamsiler, balıkçı tezgahlarındaki yerini aldı. Hamsi avlandığı bölgeden nakledildiği illerin uzaklığına göre 3 katını bulan fiyatlarda tezgahlarda yerini alıyor. Son günlerde Karadeniz’deki fırtına nedeniyle sınırlı avlanabilen hamsinin kilosu Rize’de 20, Trabzon’da 25, Samsun’da 30, İstanbul’da ise 40 ila 50 TL’ye satılıyor.
‘BALIĞIN FİYATINI MİKTARI BELİRLER’
‘Pala Mustafa’ teknesinin kaptanı Mustafa Kuru, 15 TL’ye satılan hamsinin kendilerine maliyetinin 5 TL olduğunu belirterek, “Günlük 1 tonu aşkın mazot harcıyoruz, 25- 30 personel çalıştırıyoruz, bunun maliyeti var. Bu teknenin bana aylık maliyeti 500 bin lira. Benim bu maliyeti denizden çıkarmam lazım. Çıkaramazsam 2’nci ay denize açılamam. Bu 500 bin liralık masrafı 5- 10 liraya mal ettiğimiz hamsiden çıkaracağız” dedi.
Balık toptancısı Adem Duman da, “Balıklar tutulur bize gönderilir, bizde satarız. Yüzde 10 komisyonumuzu alırız. Fiyatı, balığın çokluğu ya da azlığı belirler. Az olduğu zamanlarda bazen balığın fiyatını belirlemek için müzayede yaparız. Belirli bir fiyat bulunur ve satışı yapılır” şeklinde konuştu.
Balık toptancısı Sami Öz ise “Kasalanan balıklar ülkenin dört bir yanına sevk edilir. Toptancılar balığın satışını yaptıktan sonra perakende satış için tezgahlara gider. Satıcı gelir toptan haline, tezgahında satmak istediği balığı seçer. Tezgahına koyar. Biz komisyonla satışımızı yaparız. Teknenin tuttuğu balığı satar, yüzde on komisyon alırız. 50 lira ise 5 lirasını alır 45 lirasını tekneye veririz” dedi.
‘YOL MESAFESİNE GÖRE FİYAT ARTAR’
Tezgahta balık satan Cemal Yavuzer, “Balık fiyatlarını azlığı ya da çokluğu belirliyor, çok olduğunda fiyatlar ucuz, az olduğunda ise pahalı oluyor. Komisyoncular vasıtasıyla olduğu için balık halka 1’inci elden gelmiyor. Bu da fiyatlara yansıyor. Bugün denizde hamsi bol olduysa mesela 5 liraya mal edilen hamsi tezgahta 7,5- 10 lira olabilir. Denizden çıkıp tezgaha gelene kadar balığın fiyatı mesafeye göre artar. Dükkanı maliyetleri işçi maliyetleri de fiyatı artırıyor” diye konuştu.
Balık satıcısı Terim Köroğlu, “Fiyatlar ülkede balığa rağbet olmasından dolayı yüksek. Kayık, balığı tutuyor, komisyoncuya veriyor, komisyoncunun nakliye maliyeti, bizim burada kira, çalışan ücretleri eklenerek fiyatlar ortaya çıkıyor. Balık çok olduğunda ucuz, az olduğunda ise pahalı olarak satılır” ifadelerini kullandı.
Balık alan Fatma Salfur ise, “Balık yemeye özen gösteriyoruz ama fiyatlar çok yüksek. Balık olmadığı için fiyatlar çok yüksek oluyor” dedi.
FOTOĞRAFLI
