İstanbul, 15 Mayıs (DHA) – Kripto para piyasalarının en yüksek hacimli birimi Bitcoin gelen ağır satış baskısıyla 50,000 doların altına gerileyerek 48,000 doları da gördükten sonra 49,000 dolar düzeyine döndü. Bitcoin’in toplam piyasa hacmi içindeki payı yüzde 40’ın da altına geriledi.
Veri kaynakları CryptoQuant ve Glassnode tarafında paylaşılan istatistiklere göre, borsalara aktarılan Bitcoin miktarı 13 Mayıs itibarıyla son bir yılın en yüksek düzeyine ulaştı. Cointelegraph’ın haberine göre, olumsuz haberlerden etkilenen Bitcoin, düşüş eğilimine girdi ve hafta boyu satıcılardan gelen yoğun bir baskıyla karşılaştı. Özellikle Tesla’nın Bitcoin ödemelerine desteği bırakması ve ardından ABD’de önde gelen kripto para borsası Binance hakkında soruşturma açıldığı söylentileri, satış baskılarını artırdı.
Bu gelişmelerin etkisiyle, son 24 saat içinde 48,868.58 ve 51,438.12 dolar arasında dalgalanan Bitcoin, yüzde 0.57 artışla 49,765.36 dolara yükselirken, birimin haftalık kaybı yüzde 14.32 olarak hesaplandı. Bitcoin’in toplam piyasa hacmi de 928 milyar dolar ile 1.0 trilyon doların altına geriledi.
Kripto para piyasalarının ikinci büyük birimi Ethereum ise, 3,763.67 ve 4,171.02 dolar arasında dalgalandığı son 24 saatte yüzde 6.00 artışla 4,041.04 dolara yükseldi. Birimin haftalık kazancı yüzde 14.38 ve piyasa hacmi de 467 milyar dolar düzeyindeydi.
Kripto para piyasalarının üçüncü büyük birimi Binance Coin de 571.30 ve 614.49 dolar arasında dalgalandığı son 24 saatte yüzde 3.48 artışla 601.08 dolara yükseldi. Birimin haftalık kaybı yüzde 4.79 ve piyasa hacmi de 92 milyar dolar düzeyindeydi.
Bu gelişmelerle, ilk kez 7 Mayıs’ta 2.5 trilyon doları aştıktan sonra geri çekilen tüm piyasalarda toplam hacim, 2.0 trilyon 330.13 milyar dolara geriledi. Kripto para piyasalarında toplam hacim ilk kez 7 Ocak’ta 1.0 trilyon dolar, 15 Şubat’ta 1.5 trilyon dolar ve 10 Nisan’da 2.0 trilyon dolar sınırını aşmıştı.
Bitcoin üzerindeki satış baskısına karşın, gelen genel alımların etkisiyle, en büyük 100 birimden yalnızca 14’ünün değeri düşerken, düşenlerden bir tanesi de ilk 10 birimin arasındaydı.
Toplam 9,825 kripto para biriminin işlem gördüğü 377 piyasadaki toplam piyasa hacminin yüzde 39.9’unu Bitcoin, yüzde 20.1’ini de Ethereum oluşturuyordu. Tüm piyasalarda 24 saatlik işlem hacmi de 207 milyar dolar düzeyindeydi.
Seyşeller merkezli kripto para borsası Huobi’nin Bölge Genel Müdürü Alphan Göğüş, “veri güvenliği için alternatif” olarak önerilen blockchain teknolojilerini şöyle anlattı:
1. Blockchain teknolojisi nedir, nasıl çalışır?
Blockchain; değiştirilmesi, hacklenmesi ve yanıltılması neredeyse imkânsız olan bir bilgi kaydetme sistemidir. Merkezsiz bir bilgisayar ağı üzerinde çalışan sistemde yapılan işlemler şifrelenerek bir daha değiştirilemeyecek şekilde ağdaki her bilgisayarda kayıt altına alınır. Ağ üzerinde gerçekleşen tüm işlemlerin içeriği anonimleştirilerek alfanumerik karakterler hale getirilir. Örneğin; “Benim adım: …. …….” şeklinde bir mesaj, “d53db629449dfecbbc1c86431249861c675106fe98cd82ef371f2f92f49c0f34” şeklinde görünecektir. Şifrelenmiş bilgilerin herkesin erişebileceği bir şekilde kaydediliyor olması ise işlemlere şeffaflık kazandırarak sisteme olan güveni arttırır.
2. Blockchain teknolojisi kişisel verilerimi nasıl korur?
Blockchain teknolojisi verileri iki açıdan korur: Kötü niyetli kişiler tarafından çalınmaya ve verilerin üçüncü partilere satılmasına karşı.
3. Blockchain üzerinde tutulan verilerin çalınması mümkün mü?
Blockchain’de veriler tek bir noktada depolanmaz. Kayıtların dağıtık ve şifrelenmiş olması, sistemin güvenli olmasını sağlar. Buradaki en önemli konu bu şifreleme için kullanılan anahtarların güvenliğidir. Bu nedenle hem verilerimiz hem de bakiyelerimizin güvenliği için anahtar yönetimi çok kritiktir.
4. Blockchain, verilerimin başkalarıyla paylaşılmasını nasıl engeller?
Blockchain teknolojisi, gücü her zaman kullanıcıya vermeyi hedefler. Dijital kimlik verileri ve ayak izlerimiz en değerli varlıklardan biridir ve sadece size aittir. Uygulamalar açık kaynaklı ve şeffaf olduğundan sizin verilerinizle ne yapıldığını kolaylıkla takip edebilirsiniz. Bazı blockchain tabanlı dijital kimlik uygulamalarında, veri paylaşımına izin veren kullanıcılar, paylaştıkları veri ile gelir elde edebiliyorlar. Buradaki önemli nokta, bu kararın tamamen kullanıcıya ait olması.
5. Dijital Kimlik nedir?
Merkezsiz ve güvenlik odaklı bir teknoloji olan blockchainde doğrulanmış kimlik verilerinin paylaşımı ve verilerin saklanması için “dijital kimlik” yaklaşımı ortaya çıkmıştır. Bugün bir banka müşterisi olmak istediğinizde bir dizi kimlik doğrulama adımını geçtikten sonra birçok evrak imzalamanız istenecektir. Kaydınızın oluşturulmasının ardından başka bir bankada da hesap açmak istediğinizde tüm bu süreçleri yeniden tamamlamanız gerekir. Dijital kimlik yaklaşımı sayesinde bankalar tarafından oluşturulacak bir ağ üzerinde kimlik verilerinizin doğrulandığında diğer paydaşlarla da paylaşılabilir, yani böylece aynı işlemi yeniden katlanmak zorunda kalmazsınız. Dijital kimlik verilerinin doğrulanması bankalardan, mobil operatörlere, internet sağlayıcılarından devlet dairelerine kadar birçok farklı alanda kullanılabilir.
6. Dünyada dijital kimlik uygulamalarının örnekleri nelerdir?
Dünyada da dijital kimlik çalışmaları hız kazanarak artıyor. Güney Kore’de Covid-19 aşılarının takibi ve aşı pasaportlarının doğrulanması blockchain teknolojisi ile güven altına alınacağı ile ilgili haberleri geçen haftalarda medyadan okuduk. Bir diğer gelişme ise Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’nin (IATA), Covid-19 pandemisi önlemleri kapsamında yolcuların test sonuçları ve aşı durumlarını gösteren blockchain tabanlı dijital pasaport çözümünün testlerine başlamış olması.
7. Gelecekte kullanıcıları nasıl bir dijital kimlik dünyası bekliyor?
Blockchain teknolojisinin gelişmesiyle birlikte bugün kullandığımız birçok uygulama ve hizmetin merkeziyetsiz ve şeffaf olacağını öngörüyoruz. Blockchain uygulamaları arasında birlikte çalışabilirlik olgusu daha da arttıkça, yavaş yavaş internet dünyasının da blockchain tabanlı hale gelmesine şahit olacağız. Bu yaklaşıma Web 3.0 deniyor, tamamen blockchain tabanlı çalışan daha demokratik ve merkeziyetsiz bir internet. Kullanıcılar ise bu yeni internette kendi verilerinin tam hakimi olarak veri işleme ve paylaşımı gibi açık rıza gerektiren tüm süreçlerde karar verici olabilecekler.
8. Blockchain ağları üzerinde var olan kripto paraların güvenliği nasıl sağlanıyor?
Blockchain teknolojisinin aldatılamaz ve değiştirilemez sistemi sayesinde dolaşımdaki kripto paralar ve yapılan işlemler blockchain ağları üzerinde güvenle tutulur. 2009’da hayata geçen Bitcoin ağı bugüne kadar hiç hacklenmemiş, teknik bir sorun ile karşılaşmamıştır. Kripto paraların çalınması olayları sistemle değil, dijital okuryazarlık seviyesinin düşük olmasıyla alakalıdır. Bu nedenle, bireylerin dijital dünyada güvenliklerini sağlama konularında bilinçlendirilmesi son derece önemlidir.
9. Kişisel verilerimin çalınması nasıl tehlikelere yol açabilir?
Farklı işlerimizi yapmak için internet üzerinde ya da uygulamalarda oluşturduğumuz üyeliklerde kişisel bilgilerimizi sıkça kullanmaya başladık. Her üyelik bir “dijital kimlik” ve yapılan araştırmalar bir kullanıcının ortalama 190 hesabı olduğunu gösteriyor. Üyelikler sırasında oluşturduğumuz dijital kimliklerimize bağlı e-posta adresi, cep telefonu numarası, kullanıcı adı ve şifre bilgileri, cüzdanımızda taşıdığımız fiziksel kimlik kartımız üzerindeki bilgiler kadar önemli ve kritik.
10. Kişisel verilerinizi korumak için siz ne yapabilirsiniz?
Öncelikle kayıt oluşturacağınız platformların güvenilir olduğundan ve şu anda yürütmede olan GDPR (Genel Veri Koruma Yönetmeliği) ve KVKK (Kişisel Verilerin Korunması Kanunu) gibi kanun kurallarını uyguladığından emin olmalısınız. Kayıt oluşturduğunuz bir platformda güvenlik ihlali olduğunu öğrenirseniz hemen şifrenizi değiştirmelisiniz. Bunun yanında, sosyal mühendislik dediğimiz günümüzün en etkin dolandırıcılık yöntemleri konusunda uyanık olmak, dolandırıcıların numaralarına kanmamak çok önemli. İnternette yapacağınız araştırmalarla bu dolandırıcılara karşı koruma yollarını öğrenebilirsiniz. (Grafik)
