1) DENEMELER SONUÇ VERDİ, ANTİMİKROBİYAL İÇEREN ‘YAYLA KEKİĞİ’ ÜRETİMİ ARTIRILIYOR
KARADENİZ Bölgesi’nde 9 ilde tespit edilen 450 endemik bitki türü içinde ilaç, gıda ve kozmetik sektöründe kullanılan tıbbi ve aromatik 40 bitkinin üretimi için deneme bahçeleri kuruluyor. Koronavirüse karşı mikropların varlığını azaltma gücüne sahip antimikrobiyal ilaçların hammaddesi yayla kekiği bölgede ilk bahçe oldu.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı’nca ‘Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Envanterinin Çıkarılması Eğitim ve Araştırma Projesi’ kapsamında 9 ilde yapılan saha çalışmasında 450 endemik bitki türü tespit edildi. Bu bitkiler arasında ilaç, gıda ve kozmetik sektöründe kullanılan 40 tıbbi ve aromatik özelliği bulunan bitkinin üretimi için çalışma başlatıldı. İlk etapta yayla kekiği için örnek bahçeler kuruldu. Rize’nin İkizdere ilçesi Çağrankaya Mahallesi’nde hazırlanan örnek bahçede geçen yıl ekilen yayla kekiği deneme üretimi olumlu sonuç verdi. Dekarda 300 kilogram elde edilen ve yılda 3- 4 kez hasat yapılabilecek kekik üretimi artırılacak.
‘BİTKİLERİN SAHA ÇALIŞMASINA BAŞLADIK’
DOKAP Başkanı Hakan Gültekin 9 ilde endemik bitki türlerini araştırdıklarını ve 450 bitki türünün envanterinin çıkarıldığını söyledi. Gültekin, “Bu bitkiler arasında 40 bitki için hedef koyduk. 9 ilde bu bitkilerin yetişeceği alanlarda saha çalışmalarına başladık. Üreticileri tespit ederek eğitimler verdik. Laboratuar süreçleri ile ilgili deney ve analizlerin son aşamasına geldik. Elde ettiğimiz ürünleri ticari kazanç haline getirmeye çalışıyoruz. Bu bitkiler kozmetik, gıda, ilaç ve boya sanayinde kullanılıyor. Biz işin maddi destek ve saha çalışmasında varız. Laboratuar ve diğer alanlarda ise Tarım ve Orman Müdürlüklerimiz ile üniversitelerimiz çalışma yürütüyor” dedi.
‘BİTKİ ANTİMİKROBİYAL İÇERİYOR’
Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tıbbi Bitkiler Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Yüksel Kan da katma değeri yüksek olan kekiğin gıda, baharat, ilaç, arıcılık sektöründe kullanıldığını belirterek “İthal ettiğimiz ürünler arasındaki yayla kekiğini üretmeye başladık. Bu bitkinin içerdiği antimikrobiyal pandemi döneminde çok önemli bir hal aldı. Bu tür ürünleri kendi yerli ve milli üretimlerimizle desteklemek zorundayız. Doğu Karadeniz’in yer üstü madenleri dediğimiz bu yeşil incileri insanların sağlığına katkı için kullanacağız” diye konuştu.
İkizdere Belediye Başkanı Hakan Karagöz ise, bölgeye katma değer katacak çok önemli bir projenin hayata geçirildiğini söyledi. İkizdere Kaymakamı Cafer Kaymakçı da emeği geçen yetkililere teşekkür etti.
‘YAYLA KEKİĞİ İMMÜN SİSTEME İYİ GELİYOR’
Uzmanlara göre koronavirüse karşı mikropların varlığını azaltma gücüne sahip antimikrobiyal ilaçların hammaddesi yayla kekiği immün ve solunum sistemlerinin yanı sıra sindirim, sinir ve diğer vücut sistemlerini destekleme özelliği ile biliniyor. İnsan bedenine kuvvet vererek güçlendiren yayla kekikleri, ilaç, gıda ve kozmetik sektörü için kullanılacak. İçerdiği karvakrol, timol gibi değerli etken maddelerinden dolayı tıbbi ve aromatik bitkilerden olan yayla kekiği arıcılık sektörü için de kullanılıyor.
Görüntü Dökümü
———————–
-Yayla kekiği bahçe detayları
-Yayla kekiği eken ve toplayan üreticiler
-DOKAP Başkanı Hakan Gültekin açıklaması
-Kaymakam Cafer Kaymakçı açıklması
-Belediye Başkanı Hakan Karagöz açıklaması
-Prof. Dr. Yüksel Kan açıklaması
-Detaylar
Haber: Muhammet KAÇAR – Kamrera: Selman KUTLU RİZE-DHA
========================================================
2) YERİNDEN ÇIKAN RÖGAR KAPAĞI DEHŞETİ
MERSİN’in Akdeniz ilçesi Hastane Caddesi’nde telekomünikasyon şirketine ait rögar kapağı, üzerinde araç geçince yerinden fırlayarak iş yerine girdi. Kimseye denk gelmeyen kapak, iş yerinin camını kırdı.
Merkez Akdeniz ilçesi Hastane Caddesi’nde gerçekleştirilen üst yapı çalışmalarının ardından telekomünikasyon şirketine ait rögar kapağı, üzerinden araç geçince yerinden çıkmaya başladı. Çevre esnafı tarafından yerine yerleştirilen kapak, önceki gün sabah saatlerinde bir kez daha yerinden çıktı. Çevredekilerin düzeltmek için yöneldiği kapak, üzerinden kamyonet geçmesi sonucu yerinden fırlayarak bir iş yerine girdi. Kimseye çarpmayan kapak, iş yerinin camını kırdı.
Gördüğü manzara karşısında şaşkına dönen iş yeri sahipleri, bir süre yetkililerin gelerek kapağı almasını bekledi. İş yeri sahibi Cemal Can, kimseye bir şey olmamasının sevindirici olduğunu belirterek, “Sabah geldik bu manzara ile karşılaştık. Birinin gelip kapağı buradan almasını bekliyoruz” diye konuştu.
Olaya şahit olan komşu esnaf Necdet Balarısı ise “Sabah 7.00’de iş yerindeyken kapak yerinden çıktı. Takmak için giderken üzerinden geçen kamyonet fırlattı. Etrafa baktım kapağı bulamadım, sonrasında komşumun iş yerine girdiğini gördüm. Yol çalışmasının ardından kapak yeniden takıldı. Sağlam yapılmadığı için birkaç defa yerinden çıktı” dedi.
Kapak, olay yerine gelen ekipler tarafından iş yerinin vitrininden alındı, yerine yenisi takıldı.
Görüntü dökümü
————————–
-Kapağın fırladığı yer
-Fırlayan kapak
-Necdet Balarısı röp
-Cemal Can röp
-Kapağın yerine takılması
Haber-Kamera: Soner AYDIN/MERSİN, (DHA)
========================================================
3) DEPREM KORKUSUYLA SIĞINAK GİBİ KABİN ÜRETTİ
İZMİR’in Seferihisar açıklarında 30 Ekim’de gerçekleşen 6.6’lık depremin etkili olduğu Bornova’da yaşayan 2 çocuk ve 5 torun sahibi emekli elektrik teknisyeni Mustafa Tozan, depremde sığınak görevi görecek bir kabin üretti. Tozan, bilgisayar ortamında yapılan statik hesaplara göre 66 tona kadar dayanıklı olduğu tespit edilen kabinin dışını ise TV ünitesi yaptı, böylelikle en çok vakit geçirdikleri salona koyduğu kabini günlük olarak da kullanışlı hale getirdi.
Seferihisar açıklarında geçen yıl 30 Ekim’de gerçekleşen 6.6 büyüklüğündeki deprem, onlarca vatandaşın ölümüne ayrıca yüzlercesinin yaralanmasına yol açtı. Bölgede birçok konutta ‘hafif’, ‘orta’ ve ‘ağır’ hasar oluşturan deprem, geçen zamana rağmen vatandaşlar üzerindeki etkisini hala sürdürüyor. Bayraklı gibi depremin yıkıcılığının yaşandığı diğer bir ilçe olan Bornova’da yaşayan 2 çocuk ve 5 torun sahibi emekli elektrik teknisyeni Mustafa Tozan, ailesiyle bu korkuyu atlatamayanlardan biri. Her sarsıntıda yakınlarının yaşadığı panik üzerine çare düşünen Tozan, sığınak görevi görecek bir kabin tasarladı ve hayata geçirmek için kolları sıvadı. Tozan 5 ay sonra televizyon ünitesi olarak da kullanılan deprem sığınma kabinini tamamlayarak evde en çok vakti geçirdikleri salona yerleştirdi.
Tozan, bilgisayar ortamında yapılan hesaplara göre 66 ton ağırlığa kadar dayanıklı olduğu tespit edilen kabin hakkında şu bilgileri verdi:
“Boy ve eni 1.80, derinliği ise 82 santimetre olan kabinin iskeleti NPI demirinden yapılırken üzeri de süngerlerle çevrili MDF plakalarla kaplandı. 4 kişinin sığabileceği kabinin içinde, şehir elektrik şebekesinden bağımsız 3 gün enerji sağlayabilecek akü mevcut, telefon şarjı için USB soket girişleri mevcut. Yaşam desteği amacıyla deprem çantası, ilkyardım malzemeleri, battaniye, su ve atıştırmalıklar gibi araç ve malzemeler konuldu. Kabinde, olası depremde yaşanabilecek devrilmelere karşı, içeridekilerin savrulmasını önleme amaçlı emniyet kemerleri var. Kabinin iç bölümü, çarpmalardan koruma amaçlı süngerle kaplı. Göçük altında kalma durumunda ise arama-kurtarma ekiplerini uyarı amaçlı ses sistemi konuldu.”
‘HEDEFTE 110 TONA DAYANIKLISI VAR’
Deprem kabinini neden yaptığını anlatan Mustafa Tozan, “Gölcük depreminin sıkıntısını yaşamış bir nesiliz biz. Yıkıcı deprem sonrası, ben ve ailem gibi tüm İzmirliler korktu. Depremde insanlarımız öldü. Bu korku ve panik, nasıl önlem alırım düşüncesine yöneltti. Aslında ben elektrik teknisyeniyim. Bu kabin, tasarım ve imalatı dahil 5 ayda tamamlandı” dedi.
Salonda daha çok zaman geçirildiği için kabini özellikle buraya koyduğunu belirten Tozan, “Bu kabini çift amaçlı tasarladım. Hem salonda bir TV ünitesi hem de olası bir depremde sığınak olacak şekilde tasarladım. Bilgisayar ortamında makine ve inşaat mühendisleri, statik hesaplarını yaptılar. 66 tona dayanıklı. Bir sonraki hedefim ise 110 tona dayanıklısını yapmak.” diye konuştu.
‘EVDEKİLER ARTIK RAHAT’
6 katlı binanın zemin katındaki evlerine koyduğu kabin sonrası ev sakinlerinin artık daha rahat olduğunu dile getiren Tozan, “Önceden evdekiler, yalınayak dışarı koşardı. Şimdi kabin içinde oturuyorlar. Yiyeceği, içeceği ve battaniyesi her şeyi içinde. Ben de eşim ve çocuklar da rahatladı. İnsanlara faydalı olabilirsem ne mutlu bana” diye konuştu.
Mustafa Tozan’ın bir firmada operasyon sorumlusu olan kızı 2 çocuk annesi Ülkü Tozan ise, “30 Ekim depreminden sonra hepimiz çok korkuyoruz. Deprem artık bizim gerçeğimiz oldu. Ben, annem ve çocuklarım aşırı tedirgin oluyoruz. Bu nedenle babam bu projeyi geliştirdi. Tamamlayınca kendimizi çok güvende hissetmeye başladık. Babamın gerçekten çok iyi bir iş başardığını düşünüyorum” dedi.
Görüntü Dökümü
———————–
– Muhabir Kadir Özen anons.
– Mustafa Tozan röp.
– Ülkü Tozan röp.
– Kabinden görüntü
– Kabin içindeki araçlardan görüntü
– Olası bir deprem anının canlandırılması ve neler yapıldığı
– Genel ve detay görüntü
Haber- Kamera: Kadir ÖZEN / İZMİR, (DHA)-
==============================
4) OTOMOBİLİN YAKIT TANKINDAN 14 KİLO ESRAR ÇIKTI; 2 TUTUKLAMA
ADANA’da, polisin kontrol noktasında durdurduğu otomobilde, narkotik köpeği ‘Uzi’ ile yaptığı aramada, bagajdaki yakıt tankının içinde gizlenmiş 14 kilo takoz esrar ele geçirildi. Gözaltına alınan sürücü İ.A. ile yanındaki Y.A. tutuklandı.
İl Emniyet Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü ekipleri, doğu illerinden kente yüklü miktarda uyuşturucu madde getirileceği bilgisi üzerine harekete geçti. Kente giren araçları kontrol noktasında durduran polis, arama yaptı. Şüphe üzerine durdurulan otomobillerden birinde narkotik köpeği ‘Uzi’ ile arama yapıldı. Ekipler, Uzi’nin, aracın bagajındaki yakıt tankına tepki vermesi üzerine detaylı arama yaptı. Yakıt tankının içine gizlenmiş 72 paket halinde 14 kilo takoz esrar ele geçirildi. Otomobilin sürücüsü İ.A. ile yanındaki Y.A. gözaltına alındı.
Emniyetteki işlemlerinin ardından adliyeye sevk edilen İ.A. ile Y.A., çıkarıldıkları mahkemece tutuklandı.
Görüntü Dökümü
———————–
-Narkotik köpeği ile otomobilde arama yapılması
-Uyuşturucu maddelerin bulunması
-Şüphelilerin emniyetten çıkışı
-Emniyet Müdürlüğü tabelası
-Yakalanan uyuşturucu maddelerin fotoğrafı
Haber: Anıl ATAR – Kamera: ADANA, (DHA)
======================================
5) SURİYELİ GÖÇMEN, SÖNMÜŞ VOLKANİK TAŞLARA ASUR TABLETLERİNİ İŞLİYOR
SURİYE’deki iç savaş nedeniyle 8 yıl önce Mardin’e göç eden Sabah Kasım Gargüli (65), ülkesinde 28 yıl boyuncu arkeologların yanında, restorasyon işlerinde çalışarak öğrendiği taş işlemeciliğini sürdürüyor. Gargüli, Diyarbakır’daki sönmüş volkanik Karacadağ’ın eteklerinden topladığı taşlara Asur tabletlerini işliyor.
Suriye’deki iç savaşın ardından eşi ve kızıyla yaşadığı Amuda kentinden göç ederek, Mardin’e 8 yıl önce yerleşen Sabah Kasım Garguli, 28 yıl boyunca arkeologların yanında restorasyon işlerinde çalışarak öğrendiği taş işlemeciliğini sürdürüyor. Gargüli, Diyarbakır, Mardin ile Şanlıurfa il sınırlarının kesiştiği noktada yer alan 1957 rakımlı sönmüş volkanik Karacadağ’ın eteklerinden topladığı bazalt taşlara Asur tabletlerini işliyor.
Bir tableti yaklaşık 10 günde tamamladığını söyleyen Gargüli, ürünlerini 700 ile 1000 TL arasında değişen fiyatlara sattığını söyledi. Mardin’de kurduğu atölyede gençlere bu mesleği öğretmek istediğini anlatan Gargüli, “Diyarbakır’dan getirttiğim Karacadağ’ın volkanik bazalt taşlarından, Asur dönemine ait tabletlerin replikasını üretiyorum. Her tablet, yaklaşık 1 hafta veya 10 günümü alıyor. Tamamını el emeği, göz nuruyla yapıyorum. Yaptığım ürünleri, verdiğim emeğe göre 700 veya 1000 TL’den satıyorum. Mesela bir tabletin üzerinde, Asur savaşçısı var ve at üstündeyken ok atıyor. Diyarbakır bazalt taşı, çok sert bir taş. Bu sanatı gençlere de öğretmek istiyorum. Bana böyle bir imkan verilirse sevinirim. Bu sanatın kaybolmasını istemiyorum. Eğer yetkililer bana imkan sunarsa, her sene 20 genç yetiştirebilirim” dedi.
Görüntü Dökümü
———————–
-Atölyeden görüntü
-Sergilenen eserlerden görüntüler
-Sabah Kasım Gargüli konuşması
-Genel ve detay görüntüler
Haber-Kamera: Selim KAYA/ MARDİN,(DHA)
========================================================
