Tüm dünya piyasalarını kripto paralar dahil her türlü yatırım aracını etkileyebilecek Çin malı 2008 Lehman krizinin benzeri fena ürkütüyor beni…
Yaklaşık 305 milyar ABD Doları tahvil olmak üzere toplam 410 milyar ABD Doları borç yükünün altında kalan Çin’in iki numaralı emlak şirketi Evergrande…
Önce, 20 Eylül’de vadesi gelecek kredi faiz ödemesini yapamayacağını bankalara iletti. Sanki Ekim, Kasım, Aralık aylarını ödeyebilecekmiş gibi…
Toplam 223 şehirde 700’den fazla projeye sahip şirket öyle bir halde ki, yatırımcılarına borçlarını nakit yerine park alanı ve tamamlanmamış konut ile ödemeyi teklif etti. Belli ki oyun çoktan bitti.
İnşaatın yanı sıra Evergrande’nin 200’den fazla yan kuruluşu söz konusu… Turizm, internet, dijital ekonomi, sigorta, eğlence parkları, elektrikli araba, maden suyu, bebek maması…
Esas sorun Evergrande’nin yan şirketlerinin mali yükümlülüklerinin şeffaf olmaması… Batacak paranın tam olarak hesaplanamaması… Domino etkisi yaratıp yaratmayacağı…
Kripto paraları da sallar
Piyasanın en büyük dedikodularından biri yaklaşık 70 milyar dolar piyasa değeriyle en büyük sabit coin olan Hong-Konglu Tether’in elinde ciddi anlamda Evergrande tahvili olduğuydu.
Tether açıklama yapmak zorunda kaldı ve bunu yalanladı… Peki, bitti mi?
Kripto varlığını satanlar genelde dolar ile bire bir ilişkisinden dolayı Tether’e geçerler. Tether’in ağırlığı Asyalı şirketlerin tahvillerinde olmak üzere yaklaşık 31 milyar dolarlık pozisyonu olduğu biliniyor.
Daha önce Amerika’da görülen davada “kârlarını koruyabilmek için umursamaz ve kanunsuz bir şekilde büyük finansal kayıpların üzerini örtmek” suçlamasıyla ceza almışlardı.
Benzer durumda büyük sallantılar yaşanır kripto para dünyasında…Evergrande güven kaybı oluşturacağından dünya genelinde hemen hemen tüm özel sektör borçlanma senetleri satış yiyecek.
Satış nedeniyle tahvil faizlerinin yükselmesi zararı beraberinde getirecek. Haliyle para güvenli liman dolara park etme derdine girecek. Dolar değerlenecek. Doların değerlenmesi dünyayı diken üzerinde tutar. Riskten kaçmak için satışlar başlar.
Piyasaları fena vurur
Hikâye yeni başladı. Borcunuz küçükse sizin sorununuzdur, büyükse herkesin sorunudur.
İşin enteresan tarafı Pekin rahatsızlığı gidermek için piyasalara kısa vadeli nakit sürmekle yetiniyor. Tabii ki yetmiyor. Zira Çin piyasaları sadece Çin’i ilgilendirmiyor.
Ekonomide hastalıklar bulaşıcıdır. Çin darbe yiyince emtialar da değer yitiriyor. Ne de olsa en büyük müşterileri Çin! Emtia fiyatlarının düşmesi üretici ülkelerin beline kazmayı vuruyor.
Nitekim yüklü miktarda parasal genişlemelerle küresel bir balon yaratıldı. Herkes bundan yararlandı. Pozisyon aldı. Fon yöneticileri müşterilerine tehlikeyi anlatsalar o anda fonlardan para çıkışı başlar. Yılsonu yaklaşırken nasıl yüklü bonus alacaklar?
Yaklaşık 2.5 trilyon dolara şirket mi olur? Apple var! Microsoft 2.3 trilyon dolar. Bugün piyasadaki bütün kripto paraların toplam değeri 2 trilyon dolar!
Balon söner mi? Patlar mı? Uçar mı?
Kaynak: Kripto Koin