Mustafa GÜMÜŞ/GÜLNAR(Mersin) – MERSİN’in Gülnar ilçesinde yapımı devam Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin 1’nci ünitesi için üretilen ekipmanlar sahaya ulaşmaya devam ediyor.
Gülnar ilçesindeki Türkiye’nin ilk nükleer santrali olan Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin buhar türbin ünitesinin ilk büyük boyutlu bileşeni sahaya teslim edildi. 107 tondan fazla ağırlığa ve 12 metreden fazla uzunluğa sahip olan yüksek ve orta basınçlı silindir rotoru, 20 Mart’ta sahaya ulaştı. Modern yüksek ve orta basınçlı silindir kullanımı, Akkuyu NGS’nin 4 güç ünitesine de monte edilecek Arabelle buhar türbinlerinin konstrüksiyonunun benzersiz özelliklerinden biri olarak öne çıkıyor. Bu yapı, türbin odası ekipmanlarının en yüksek tasarrufla işletilmesini sağlamasının yanı sıra, verim katsayısının yüzde 38’e kadar ulaşmasını da garantiliyor. Bu değer ise, nükleer santral türbin tesisinin verim katsayısı bakımından dünya nükleer enerji sektöründe rekor bir değer olarak kabul ediliyor. Nükleer güç santrali türbin ünitesi, ‘Büyük güçlü ısı döner motoru’ olarak tanımlanıyor. Silindir rotoru ise, bu motorun ana bileşenlerinden biri. Silindir rotoru, reaktör odasındaki buhar üreteçlerinde meydana gelen yüksek basınçlı buhar akımının rotor yapraklarına gelmesi yoluyla çalışıyor. Burada, sıkıştırılmış ve ısıtılmış su buharının potansiyel enerjisi rotoru döndürerek elektrik akımını üreten türbojeneratöre iletilen mekanik enerjiye dönüştürüyor.
ÜRETİMİ 1 YIL 4 AY SÜRDÜ
Yüksek ve orta basınçlı silindir rotoru, Belfort’taki (Fransa) GE Steam Power (ABD merkezli General Electric şirketinin şubesi) şirketinde üretildi. Üretim, Nükleer Düzenleme Kurumu’ndan (NDK) üretime başlama izni alındıktan sonra başlayarak yaklaşık 1 yıl 4 ay sürdü. Ocak 2021’de, ekipman tedarikçisi AAEM LLC (Atomenergomash A.Ş. ve GE Steam Power’ın ortak girişimi) ve Akkuyu Nükleer A.Ş.’nin temsilcileri, ekipmanın kabulünü üretici fabrikada gerçekleştirerek yüksek kalite standartlarına uygun üretim teknolojisinin gözetildiğini onaylamıştı. Kabulden sonra 2 ay boyunca fabrikada depoda bekletilen rotor ardından da, gemiye yüklenerek deniz yoluyla Akkuyu NGS inşaat sahasına sevk edildi.
‘PROJEMİZ RUSYA VE TÜRKİYE İLE SINIRLI KALMADI’
Akkuyu Nükleer A.Ş. Genel Müdür Birinci Yardımcısı ve NGS Yapı İşleri Direktörü Sergei Butckikh konuyla ilgili olarak, “Arabelle buhar türbini için silindir rotorunun Akkuyu NGS inşaat sahasına teslimi, projemizin Rusya ve Türkiye ile sınırlı kalmadığını, geniş uluslararası erişimini açıkça gösteren bir olaydır. Buhar türbini tesisinin ana ekipmanı, Amerikan bir şirketin Fransa’daki şubesi tarafından üretilmektedir. Projenin üreticileri, ekipman tedarikçileri ve genel olarak projemizin katılımcı listesi, birçok ülkeden firmaları içermektedir. Macaristan, Çek Cumhuriyeti, İtalya, İspanya, Polonya ve Japonya’dan pompalama, ısı değiştirici, elektrik-teknik ve diğer yardımcı ekipmanların üretimi için siparişler verilmiştir. Sahadaki inşaat çalışmalarının bağımsız teknik denetimi, Avrupa, Orta Doğu ve Asya’nın 17 ülkesinde faaliyet gösteren uluslararası mühendislik grubu Assystem tarafından gerçekleştiriliyor” ifadelerini kullandı.
EN GÜÇLÜ TÜRBİN
Düşük hızlı Arabelle türbini, bugün itibarıyla kendi sınıfında piyasadaki en güçlü türbin olarak kabul ediliyor. Gücü 1900 MW’a ulaşabilen türbin, rotorların kaynaklı tasarımı, yüksek korozyon direnci ve ana bileşenlerin uzun ömürlü olmasını (en az 60 yıl), planlı bakım ve onarım arasındaki sürelerin uzamasını da sağlıyor.
FOTOĞRAFLI