Semra DEMİR/Doğan GÜNDOĞDU – İSTANBUL (DHA) – Anneler Günü öncesi pek çok kişi hediye alma telaşında. Pandeminin etkisiyle böyle özel günlerde internet siteleri üzerinden yapılan satışlarda artış yaşanıyor. Bunu fırsat bilen siber dolandırıcılar ise çok sayıda kişiyi farklı yöntemlerle mağdur ediyor.
İnternetten alışveriş yapan kişiler, çoğu zaman sipariş verdiği ürünlerin aksine ya kalitesi düşük ya da farklı ürün teslim aldıkları yönünde yoğun şikayetlerde bulunuyor. Ayrıca, kredi kartı veya banka hesap bilgileri dolandırıcılar tarafından ele geçirilen kişilerin hesaplarının boşaltılması ise daha büyük kayıplar yaşatıyor.
“KENDİ HACKERİMİZİ KENDİMİZ OLUŞTURMUŞ OLUYORUZ”
Özel günler başta olmak üzere internetten alışveriş yapan tüketicileri dolandırıcılara karşı uyaran Siber Güvenlik Uzmanı Osman Demircan, “Kötü niyetli kişiler maalesef özel günleri kolluyor. Annemizi sevindirelim derken hem annemiz hem de biz üzülen tarafta olacağız. İki şekilde dolandırılıyoruz. Dolandırıcıyı ya kendimiz tespit ediyoruz ya da dolandırıcı bizi tespit ediyor. Arama motoruna her hangi bir alışveriş sitesinin ismini yazdığımızda ya da almak istediğimiz bir ürünü aratmak istediğimizde sponsorlu reklamlar çıkıyor. Biz bu sponsorlu reklamların doğruluğunu sorgulamıyoruz. Bu reklamlara tıkladığımızda kendi hackerimizi kendimiz oluşturmuş oluyoruz. Kredi kartı bilgilerimizi verdiğimizde bütün bilgilerimizi kaptırmış oluyoruz” dedi.
“TELEFON REHBERİNİZİ KÖTÜ NİYETLİ KİŞİLERİN ELLERİNE VERMİŞ OLABİLİRSİNİZ”
Siber saldırganların alışverişin yoğun olduğu dönemi fırsata çevirmek için strateji geliştirdiklerine değinen Demircan, “Anneler günü hediye kampanyası büyük markalardan yapılıyormuş gibi insanlara SMS’ler gönderiliyor. Sosyal medya hesaplarında reklamlar görünüyor. Ünlü markanın ürününü ucuza almak için linke tıkladığınızda telefon rehberinizi kötü niyetli kişilerin elline vermiş olabilirsiniz. Büyük firmalar kesinlikle ücretsiz ürün dağıtmaz. Burada dikkat etmemiz gereken şey ürünün gerçek sitesine girmek. Genellikle Anneler Günü’nde çiçek ya da teknolojik ürünler alıyoruz. İnsanlar, online çiçek servisleriyle alakalı çok ciddi dolandırıcılığa maruz kalabilirler. Teknolojik ürünlerde bin liralık ürünü 100-200 liraya hiç kimse vermez. Bu tarz kampanyaların olduğu sayfaları direk kapatın. Annesine takı almak isteyenler online alışverişe dikkat etmesi gerekiyor” diye konuştu.
“EN SAĞLIKLI YÖNTEM MOBİL UYGULAMAYI TERCİH ETMEK”
Siber saldırganların kurbanı olmamak için başta girilen sitenin gerçek olup olmadığını doğrulamak gerektiğine dikkati çeken Siber Güvenlik Uzmanı Osman Demircan sözlerine şöyle devam etti:
“Alışveriş yaptığımız sitelerin devlet tarafından sağlanan güven damgasının olup olmadığını mutlaka kontrol etmeliyiz. Bu sitelerde dolandırılma olasılığı çok daha az olacaktır. Dolandırıcıların kullandıkları en önemli yöntem web sayfalarının sahtelerini yapmak. Alışverişler için yapılabilecek en sağlıklı yöntem mobil uygulamayı tercih etmek olacaktır. Mobil uygulamalar bir dizi kontrolden geçiriliyorlar. Alışverişlerde gerçek kredi kartını kullanmayın. Sadece aktardığımız kadar parayı kullanabileceğimiz kartları kullanırsak bir dolandırma durumunda zararımız daha az olacaktır. Anneler Günü hediyesi olarak kozmetik ürünler çok tercih ediliyor. Fiyatlar çok iyi analiz edilmeli. Fiyatları düşük ürünler alarak sevindirmek istediğimiz annemizin sağlığıyla da oynamış oluruz.”
“DÜZENLİ OLARAK GÜNCELLENEN TELEFONLAR İLE ALIŞVERİŞ YAPILMALI”
Özellikle sosyal medya hesaplarının Anneler Günü’ne özel satışlar yaptığını söyleyen Demircan, “Bu hesapların büyük bir kısmı ciddi takipçi sayılarına sahipmiş gibi görünürken aslında satın alınmış bot takipçiler tarafından takip ediliyorlar. Sayfaya bakıldığında güven sağlaması için bu yöntemi kullanıyorlar. Alışverişler için genellikle link gönderip kredi kartı bilgisine sahip olmak üzerine çalışan dolandırıcı sosyal medya hesaplarına karşı dikkatli olunmalı. Kapıda ödeme seçeneği tercih edilmeli. Güncelleme alabilen ve düzenli olarak güncellenen telefonlar ile alışveriş yapmak bu tarz oltalama saldırılarına karşı koruyacağı gibi, hacklenme potansiyelini de düşürecektir” ifadelerini kullandı.
“DOLANDIRICILAR TEKNİK YÖNLERİ GÜÇLÜ OLAN KİŞİLERDİR”
İnsanları dolandırıcılığa maruz bırakan kişilerin aslında tamamen teknik bilgisi yüksek kişiler olduğunu vurgulayan Demircan, “Dolandırmanın ne demek olduğunu psikolojik yönleriyle çok iyi bilen ve insanları kandırmayla alakalı alabilecekleri eğitimi kendi kendine alarak geliştirmiş insan olmanın yanında aynı zamanda da teknik yönleri güçlü insanlar. Bunları yapabilmek için belli bir teknik güce sahip olmak gerekiyor. Bizi dolandıran insanlar sokakta yanımızdan geçen insanların ötesinde insanları nasıl dolandıracağını bilen ve gerçekten teknik insanlar” dedi.
KÜÇÜK: TÜKETİCİLER KENDİLERİNE GÖNDERİLEN MESAJLARA İTİBAR ETMESİN
Tüketiciler Derneği Genel Başkanı Levent Küçük ise özel günlerde insanların sevdiklerini mutlu etmek isterken ihtiyaçlarını da iyi belirleyip iyi piyasa ve fiyat araştırması yapmaları gerektiğini söyledi.
Özel günlerde kötü niyetli kişi ve firmaların, tüketicileri mağdur ettiklerini dile getiren Küçük, “Pandemi dönemiyle birlikte internet üzerinden yapılan alışverişlerde ciddi oranda artış var. Bu dönemde de dolandırıcılar maalesef boş durmuyorlar. Bazen dolandırıcılar ünlü alışveriş sitelerini kopyalayıp sahtesini yapabiliyorlar. SMS ve E-postalarla şifreleri ele geçirmeye çalışıyorlar. Tüketiciler kendilerine gönderilen mesajlara itibar etmesinler. Güvenilir sitelere, kurumsal kimliği bilinen ve daha önce alışveriş yaptıkları siteleri tercih etsinler. Fiyat karşılaştırması yapsınlar. Alışveriş yaparken kontrollü teslimatı seçsinler. Kapıda ödeme seçenekleri tercih edilebilir. 14 gün içerisinde cayma hakkı var. Olumsuz bir durum karşısında Tüketici Hakem Heyetlerine başvurulabilir” diye konuştu.
