Kaan ULU/ANKARA, (DHA)- SAĞLIK Bakanı Fahrettin Koca, yerli aşı çalışmasıyla ilgili yeni bir gelişme yaşandığını belirterek, “Yerli aşımız TURKOVAC acil kullanım onayına (AKO) müracaat edebilecek aşamaya geldi. Bir tesiste üretimine başladığımız TURKOVAC aşımız bugün ikinci bir tesiste daha seri üretilebilecek alt yapıya ulaştı. Onay alması halinde ekim ayı içerisinde seri üretime geçeceğiz” dedi.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, koronavirüsle mücadele çalışmalarına ilişkin Bakanlık’ta basın toplantısı düzenledi. 100 milyonuncu doz koronavirüs aşısının bugün Kocaeli’nin Gebze ilçesinde yapıldığını belirten Bakan Koca, “100 milyonuncu doz aşıyı olan 36 yaşındaki yurttaşımıza, aşıyı uygulayan hemşire arkadaşımıza, aşıdan sorumlu doktorumuza teşekkür ediyorum. 100 milyon doz ortak ve büyük bir başarının adıdır. 100 milyon doz için milyonlarca insan karar verdik, harekete geçtik. 100 milyon doz aşıda; kararıyla, emeğiyle katkısı olan herkesi kutluyorum. Yeri geldiğinde yüksek yaylalara çıkan, aşı yapmak için tarlalara giden, aylarca dağ tepe demeden görev yapan sağlık çalışanı arkadaşlarıma şükranlarımı sunuyorum. 100 milyon doz kendisi aşı olmakla kalmayıp daha fazlasını yapanların da başarısıdır. Geldiğimiz nokta çok yüksek bir aşılanma hızının mümkün olduğunu gösteriyor. Bizler 84 milyon daha da güçlü bir dayanışmayı, birlik ruhun sağlayabiliriz. Bugün ortak hedefimiz olan toplum bağışıklığı için gücümüzü büyütme günüdür” diye konuştu.
‘ZAMAN KAYBETMEDEN TAM DOZ YAPILMASI HAYAT KURTARIR’
18 yaş ve üzeri nüfusta ilk doz aşı oranının yüzde 82, ikinci doz oranının 63,8 olduğunu aktaran Bakan Fahrettin Koca, sözlerini şöyle sürdürdü:
“6 milyon 32 bin kişi ise tam doz aşısını yaptırmamış durumda. 100 milyon doz başarısı bizi büyük bir sonuca hazırlıyor. Bu sonuç hızla ulaşabileceğimize inandığım toplum bağışıklığıdır. Toplum bağışıklığı ise aşı dozlarının tam olmasıyla sağlanabilir. İlk doz aşısını olup ikinci dozunu henüz yaptırmayan 11,3 milyon kişi bulunuyor. Zamanı gelen ikinci doz aşılarımızı yaptıralım. İlk doz aşının tek başına koruyuculuğu yok. İlk doz aşı ile biz aşı sürecimizi başlatmış oluyoruz. Beklediğimiz sonucu aşılarımızı tamamlayarak alabiliriz. Aşının zaman kaybetmeden tam doz yapılması hayat kurtarır. İlk doz belirtiğim gibi ilk adımdır. İlk adımdan sonuç almayı ummak yanlış olabilir. Şu an Kovid- 19 sebebiyle yatan hastalarımızdan bir kısmı aşıları tam olmayan kişilerdir. Aşılarınızı gerektiği gibi tamamlar tamamlamaz vücudunuz virüse karşı hemen o gün güç kazanmış olmayacak. Hatırlatma dozu dediğimiz tamamlama dozu üzerinden 2 hafta geçmelidir.”
‘TAM DOZDA HENÜZ YETERLİ DÜZEYE ULAŞAMADIK’
Koca, şu anda Kovid- 19 yoğun bakımlarda yatan kişilerin birçoğunun aşı olmamış kişilerden oluştuğunu belirterek, “Şu an hastanelerimizdeki aktif vakaların yüzde 90’a yakın bir bölümü aşı olmamış ya da aşısı tamamlanmamış kişilerdir. Aşısı tamamlanmış ne anlama geliyor? Aşısı tamamlanmış kişi 2 doz inaktif aşı olup ikinci doz aşısından 3 ay sonra hatırlatma dozunu yaptıran veya 2 doz mRNA aşısı olan kişidir. Mevcut bilgiler inaktif aşıdan 3 ay sonra yapılan hatırlatma dozunun koruyuculuğu çok önemli oranda artırdığını göstermektedir. 3 doz aşı olmuş vatandaşlarımızın vaka sayıları içindeki oranı yüzde 2’den daha azdır. Bugün itibarıyla hatırlatma dozu zamanı gelen yaklaşık 6 milyon insanımız var. Bu akşam yarına randevu almalarını rica ediyorum. Gündemimiz Kovid- 19’a karşı 100 milyon doz başarısı. Şimdi veya başka zaman aklınıza gelmiş olabilecek bir soru var; 100 milyon doz aşıya rağmen dünkü tabloda vaka sayısı neden 23 bin 914’tü? Can kayıplarımız neden geçen yıl bugünlerde olduğundan çok? Tam doz aşılama oranında henüz yeterli düzeye ulaşamadık. Aşının tam dozla sağlanan koruyucu gücüne toplumun büyük kısmı olarak sahip değiliz. Tedbirleri ise ne yazık ki eski ciddiyetle sürdürmüyoruz. Virüsün yeni varyantları daha hızlı yayılıyor, sonuçları ise ciddi riskler doğuruyor” diye konuştu.
‘TURKOVAC ACİL KULLANIM ONAYINA MÜRACAAT EDEBİLECEK AŞAMAYA GELDİ’
“100 milyon aşıyı tamamladığımız bugün sizlere önemli bir müjdem daha var” diyen Koca, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yerli aşımız TURKOVAC acil kullanım onayına müracaat edebilecek aşamaya geldi. Bir tesiste üretimine başladığımız TURKOVAC aşımız bugün ikinci bir tesiste daha seri üretilebilecek alt yapıya ulaştı. Onay alması halinde ekim ayı içerisinde seri üretime geçeceğiz.”
MU VARYANTI
Bakan Koca, MU varyantındaki yeni gelişmelerle ilgili soruya, “Vatandaşımız özellikle varyantlar noktasında daha tedirgin olmamalı. Çünkü varyantlarla ilgili de koruyucu tedbirlerin farklılığı yok. Yani varyantlara karşı da aşı olmamız, maskemizi ihlal etmememiz, mesafe noktasında hassasiyeti korumamız gerekiyor. Dolayısıyla vatandaşımız açısından tedbirlerde bir farklılık yok ama bizim açımızdan varyantların önemi var. Bilimsel açıdan, Bakanlık boyutuyla özellikle varyantların varlığı ve nasıl tedbir alınması gerektiği bizim açımızdan daha önemli. Şu an toplumda yüzde 90’ın üzerinde Delta varyantı var. Yani toplum ağırlıklı Delta varyantı taşıyor. Mu varyantı için ise 2 vaka olduğunu söylemiştim. Bu 2 vaka da İstanbul’dan. 2 vaka da ayaktan takip edilen, ciddi bir sorunu olmayan, yakında takip ettiğimiz vakalar. Mu varyantının daha ağır seyrettiği şeklinde genel bir kanaat olduğunu biliyoruz ama bizim 2 vakamızda böyle bir durum söz konusu değil şu an” şeklinde cevap verdi.
‘3,5- 4 AYLIK SONUÇLARIMIZLA HATIRLATMA DOZU MRNA AŞILARI İÇİN GEREKMİYOR’
Koca, aşılamanın kaçıncı doza kadar daha devam edeceğine ilişkin kendisinin öngörüsünün sorulması üzerine, “Biz ilk önce inaktif aşı olan Sinovac’la başlamıştık. Daha sonra mRNA aşısı ile devam ettik. İnaktif aşının takibinde 2 doz sonrası, özellikle üçüncü aydan sonra koruyuculuğun kaybolmadığını ama azaldığını görerek erken dönemde Bilim Kurulumuz üçüncü hatırlatma dozunun uygulanması gerektiğine karar verdi. mRNA aşısı için de bizim şu an 3,5- 4 ay sonra koruyuculuğun azalmakla birlikte halen devam ettiğini biliyoruz. İsrail örneğinde olduğu gibi bunun 7- 8 ay sonra mı, 9 ay sonra mı olacağını bizim bu takibimizle toplumumuzu bilgilendirmiş olacağız. Dolayısıyla hatırlatma, mRNA aşıları için gerekli olacak mı; İsrail ve diğer örneklere bakıldığında gerekli olacağı görünüyor. Ama bunun zamanı muhtemelen 8 veya 9 ay sonra olabilir. Bizim şu anki 3,5- 4 ay sonraki sonuçlarımızla koruyuculuğun devam ettiğini, hatırlatma dozunun mRNA aşıları için gerekmediğini söyleyebiliriz” dedi.
’12 YAŞ VE ÜZERİ KİŞİLERİN DE AŞILANMASINI ÖNEMSİYORUZ’
Koca, aşı yaşının 12’nin altına indirilmesi ve varyantları tespit etme kiti alımıyla ilgili sorulara şöyle cevap verdi:
“Aşı konusunda bildiğiniz gibi biz 18 yaş ve üzerini önemsiyoruz. 12 yaş üzeri için de daha çok ek hastalığı olanlar için tanımlamayı yaptık. Dolayısıyla kronik hastalığı olan 12 yaş üzeri kişilerin de aşılanmasını önemsiyoruz. Ayrıca velinin, ailesinin onayıyla bu aşıyı yaptırabilmenin önünü açmış olduk. Toplamda 12, 13, 14 yaş grubunda, o yaş aralığında daha yüzde 3’ü geçmediğini görüyoruz. Oran yüksek değil. Varyantları tespit etme kiti ile ilgili olarak, kitlerin bu anlamda bir sorunu yok ama varyantlarla ilgili sekans analizi yapıyoruz ayrıca. Sadece PCR kitleriyle hangi varyantın olduğunu değil, sekans analizi yaparak varyant analizini daha kesinleştirmiş oluyoruz ve bunu da bildiriyoruz. Ve vakaların ortalama yüzde 5’ine yakınını sekans analizi yaparak bildirmeye gayret ediyoruz.”
‘O KELİMEYİ KULLANMAK İSTEMİYORUM’
‘Aşı karşıtlığıyla ilgili nasıl bir önlem almayı planlıyorsunuz?’ sorusuna yanıt veren Koca, ‘aşı karşıtı’ kelimesini kullanmak istemediğini belirtti. Bakan Koca, “Ben o kelimeyi kullanmak istemiyorum. En fazla, aşı olmayı erteleyenlerimiz olmuş olabilir. Bu toplumun aşıyla ilgili bir sorununun olmadığını, direncinin olmadığını, evlatlarına doğduğu andan itibaren hem de 13 farklı aşıyı yüzde 98 oranında yaptırabilmiş bir toplumuz. Ve her geçen gün de aşılanma oranımız giderek artıyor. Şu an dünyada aşı doz miktarında 8’inci sıradayız. Bizden önce tek Avrupa ülkesi Almanya var. Zannediyorum 2 hafta içerisinde Almanya’nın da doz sayısını geçmiş olacağız, çünkü günlük aşı yapma miktarımız Almanya’dan daha fazla” şeklinde konuştu.
SİNOVAC’IN ETKİNLİĞİNİN DÜŞÜK OLDUĞU İDDİALARI
Sinovac aşısının etkisinin daha düşük olduğu iddialarına yanıt veren Koca, “İlk aşıyı yaptırdığımız grup sağlık çalışanlarımız oldu. Sağlık çalışanlarımız içinde son 3 aydan bu yana aşısını yaptırmış hekim arkadaşlarımızdan hiç duydunuz mu? 1- 2 arkadaşımız oldu, 2 doz Sinovac aşısını yaptırıp üçüncü doz aşısını yaptırmayanlardı onlar da. Demek ki Sinovac aşısı bu kadar etkili oldu. İnaktif aşı koruyuculuğunun üçüncü aydan sonra azaldığını görerek Bilim Kurulu hatırlatma dozu kararını başlattık. Üçüncü dozunu yaptıran 9 milyon kişinin yüzde 1,5- 1,6, ama 2 doz aşısını yaptırıp hatırlatma dozunu yaptırmayan 6 milyon kişinin hastane yükü 6- 7 kat fazla. Yani üçüncü doz 6- 7 kat oranında koruyuculuğu artıran bir durumda. Sinovac aşısı etkili ama üçüncü aydan sonra koruyuculuğu düşüyor. Koruyuculuğu üçüncü dozu yaparak 5- 6 kat daha artırmak mümkün” dedi.
ÖĞRETMENLERDE AŞILANMA ORANI
Fahrettin Koca, öğretmenlerin aşılanma oranlarına ilişkin, “Öğretmenlerimizin 2 doz aşısını yaptıranların oranı yüzde 77’yi buldu. En az bir doz aşısını yaptırmış olan öğretmenlerimizin oranı da yüzde 90’ı geçti. Zannediyorum 90,14- 15 gibiydi. Bildiğiniz gibi Kovid- 19, hastalığı geçirenlerin oranı ise yüzde 4,4’lerde. Yani şu an yüzde 95’lere yakın aşılanmış olan ve koruyuculuğu olan kişilerden bahsediyoruz. Koruyuculuk tabii ki 2 doz ile sağlanmış oluyor. Yüzde 77 artı yüzde 4,4 yani yüzde 81 gibi koruyuculuk ama yüzde 94,5 yakında aşılanma oranın olmuş olduğunu görüyoruz. 4,4’ü ilave ederek söylüyorum. Dolayısıyla bu anlamda da önümüzdeki dönemde de bu oranın daha da yükselip ikinci dozların da tamamlanacağını zaten biliyoruz” açıklamasında bulundu.
‘ÖRNEK OLABİLECEK OKULLARIMIZI DA ÖĞRENCİLERİ DE TARAMAK İSTİYORUZ’
Koca, okulların açılmasıyla birlikte ilk 1 haftada salgının nasıl seyrettiğine dair soruya şu şekilde cevap verdi:
“Şu an için ciddi bir oran olmadığını söyleyebilirim. Biz ayrıca pazartesiden itibaren illerimizde bazı okullarımızda örnek olabilecek okullarımızı da öğrencileri de taramak istiyoruz. Bunu da buradan söylemek istiyorum. Rastgele tarama yapıp bu anlamda belirtisi olmadan toplumda ya da öğrencilerimizde virüsün, salgının yaygınlığını görmek için yapmış olacağız pazartesiden itibaren.”
‘YENİ DÖNEMDE OKULLARI KAPATMAK İSTEMİYORUZ’
Koca ayrıca, yeni dönemde okulları kapatmak istemediklerini belirterek, “Artık elimizde aşı var. En fazla sınıf kapatılabilir ama onu da mümkün mertebe kapatmaktan yana değiliz. Onun için önümüzdeki süreçte eğitimin aksamadan sürdürülmesinden ve vatandaşlarımızın toplumsal bağışıklık oluşması için aşılama oranını yükseltmekten yanayız” diye konuştu.
