Caner ÜNVER/ANKARA, (DHA)- DIŞİŞLERİ Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias ile canlı yayında girdiği polemiğe ilişkin, “Burada dürüst ve samimi davranmadılar. Yoksa söyledikleri her şeye cevabımız var. Türkiye aleyhine kullandıkları tüm söylemleri burada basın toplantısında kullandı” dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, katıldığı bir canlı yayında gündeme ilişkin açıklamalarda bulundu. Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias’ın Ankara ziyaretine ilişkin konuşan Çavuşoğlu, “Görüşmeler son derece samimi bir ortamda gerçekleşti. Sayın Cumhurbaşkanımızın da ifade ettiği gibi Cumhurbaşkanımızın kabulündeki görüşmeler de samimi oldu. Samimi olması görüş ayrılıklarımızı dile getirmememiz ya da pozisyonumuzdan geri adım atmamız anlamına gelmiyor. Farklılıklarımızı, bunların sebeplerini herkes kendi açısından değerlendirdi ve geleceğe yönelik de neler yapabileceğimizi konuştuk. Ekonomik iş birliği açısından, güven arttırıcı adımlar bakımından, başlayan diyaloğun tekrar devam etmesi. Bir konuda hemfikirdik, yine hemfikiriz. Yıllardır çözemediğimiz sorunlar var. Bu sorunları bir veya birkaç görüşmede çözemeyeceğimiz aşikar. Belki kolay adım atabileceğimiz konuların listesini yaparak, yavaş yavaş güven arttırıcı adımlarla zor konuların çözümüne doğru odaklandığımız konusunda hemfikirdik. İçeride baş başa, sonra heyetler arasında yaptığımız görüşmelerde bunları güzel bir şekilde dile getirdik. Gayet tonu da iyiydi. Bunlar doğal, gerginlikler oldu. Çünkü epeydir konuşamıyorduk. Gerginliklerin pik noktasına ulaştığı anlar da oldu. Sonuçta yeni bir diyalog başladı. Bu ilk toplantı, kolay bir toplantı değildi. Beklediğimizden daha pozitif atmosferde geçti” ifadelerini kullandı.
‘DENDİAS SAMİMİ DAVRANMADI’
Basın toplantısına geçilmeden önce ev sahibi olarak yapıcı eleştirilerde bulunduğunu söyleyen Çavuşoğlu, Yunanistan tarafı ve Dendias’ın dürüst davranmadığını bildirdi. Çavuşoğlu, bazı sorunları politik bir dille ifade ettiğini belirterek, “Ege denizinde geri itmeler mesela. Gerçekten Avrupa Parlamentosu soruşturma başlattı. Başka yerden gelen insanları da en son Afrikalı 7 kişiyi plastik kelepçelerle attılar, bunlardan 3′ öldü. İnsanlığın kabul edemeyeceği muameleler var. Biz bunları içeride konuştuğumuz için orda bunları diplomatik bir dille söyledik. Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias benim şahsi dostum. Yardımcısı da aynı şekilde. Burada dürüst ve samimi davranmadılar. Beni üzen nokta o. Yoksa söyledikleri her şeye cevabımız var. Haklılığımızı bir şekilde ifade ederiz, bundan korkumuz yok ama samimi olmak lazım. Türkiye aleyhine kullandıkları tüm söylemleri burada basın toplantısında kullandı. Bu ikinci yaşadığımız bir olay. Birincisi 2019 Eylül ayında New York’ta sayın Cumhurbaşkanımız Miçotakis’le yaptığı görüşmede ihtilaflı konular gündeme geldi. Daha sonra sayın Cumhurbaşkanımızın şöyle bir teklifi oldu, ‘Gelin her iki taraftaki sorunları dışişleri bakanlarımız çalışma yapsın, öneriyle gelsinler’ dedi” açıklamasında bulundu.
Bunun üzerine Cenevre’de, Dendias ile girdiği diyaloğu anlatan Çavuşoğlu, şöyle konuştu:
“İkili görüşme yaptık. Dendias o zaman Yunanistan olarak bu konuları görüşmeyi hazır olmadıklarını söylemişti. Ben de kendisine şunu söyledim; “Bunu değerlendirmemiz lazım, evet anlıyorum kamuoyu bakımından bizim kadar rahat ve özgüven içinde değilsiniz. Bizim kamuoyumuz elbette hassas. Ama doğru adımlar attığımı zaman da bizi destekliyor. Sizin durumunuz biraz daha zor. Fazla geciktirmeyelim, görüşelim.’ Bu olsaydı yaşanan gerginliklerin çoğu yaşanmayabilirdi. Biz her şeye rağmen o gün basın toplantısını kapatırken de söyledik. Tüm bu konuları ön koşulsuz şekilde Yunanistan’la görüşüp, çözebildiklerimizi öncelik listesine alıp, diğer konuları çözmek için adım atmaya hazırız. Biz bu konuda samimiyiz.”
‘DENİZ KUVVETLERİMİZ GEREKENİ YAPTI’
Çavuşoğlu, Dendias’la düzenlenen basın toplantısının ardından Ege Denizi’nde yaşanan kıta sahanlığı ihlaliyle ilgili, “İşte iyi niyetli olmadıklarının başka göstergesi de hemen bir gün sonra bir Fransız araştırma gemisi Yunanistan fırkateynin adeta korumasında bizim kıta sahamıza girmeye çalıştı. Bu gemi, Yunanistan fırkateyninin koruması altında gelmeseydi, biz bunu olumlu değerlendirirdik. Bizim gemilerimiz de başka yerlerde bilimsel araştırma yapabilir. Biz bunlara kapalı ülke değiliz. Yeter ki bizim kıta sahanlığımıza saygı duysunlar. Maalesef bu da bir provakasyondu, iyi niyetli değildi. Hem Fransa açısından hem de Yunanistan açısından bunu söylüyorum. Büyükelçileri Bakanlığa çağırarak tepkimizi gösterdik tabi. Deniz Kuvvetlerimiz de gerekeni yaparak müsaade etmedi” diye konuştu.
‘BİR GÜNDE KARAR VERDİK GİBİ ALGILIYORLAR’
Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de son birkaç yılda attığı adımların, bazı ülkelerin yanlış algıladığını söyledi. Sondaj çalışmalarının 2018’de başladığını bildiren Çavuşoğlu, şöyle konuştu:
“Bir günde biz karar verdik Doğu Akdeniz’e gemilerimizi indirdik gibi algılıyorlar, Yunanistan da böyle anlatıyor. Oysa 2001 yılından bu yana gerek Rum kesimi, gerekse Yunanistan; ikili, üçlü, dörtlü Türkiye’nin ve KKTC’nin haklarını ihlal eden anlaşmalar, bloklar oluşturdu. Biz de Doğu Akdeniz’de, Türkiye’nin olmadığı bir platformun hiçbir işe yaramayacağını anlatıyorduk ama sözümüzü dinlemedikleri için sahada attığımız adımlarla bunu ispatlamış olduk. Biz hakça paylaşımdan yanayız. Hidrokarbonla ilgili hangi platformu oluşturursanız oluşturun, hangi anlaşmayı imzalarsanız imzalayın buralarda hidrokarbon zenginliği varsa buradan çıkacak ürünün uluslararası alana gitmesi için Türkiye ile iş birliği yapmak durumunda. Türkiye dışında bir güzergahtan gidecekse bizim kıta sahanlığımızdan geçmek zorunda. Bizim iznimizi almak zorundalar. Ama tüm platformlar, anlaşmaların hiçbirisi ekonomik değil. Bunlar siyasi anlaşmalar, kendileri de kabul ediyor. Bu güzergahın fizıbıl (uygulanabilir) olabilmesi için, bu ürünlerin uluslararası piyasalara götürülmesi için Türkiye üzerinden gitmesi gerekiyor. Niye Türkiye’yi ve KKTC halkını dışlayarak başka hamleler yapıyorsunuz. Sahada olmayacağını gördünüz akılcı bir yaklaşım değil. Bu, Türkiye karşıtlığının, bu ülkeleri ya da Rum kesiminin mantıktan uzaklaştırılmasının neticesi. Yoksa üçü, dördü bir araya gelsin problem değil, bize karşı ne yapabilecekler. Sahada yapamazlar, masada ne konuşurlarsa konuşsunlar. Biz ‘Bunlardan bağımsız şekilde Yunanistan’la oturup tüm meseleleri konuşalım’ diyoruz. ‘Çok taraflı konferans’ diyoruz, diğer ülkelerle de çalışabileceğimizi sürekli söylüyoruz. Biz hakkımızı koruyarak paylaşımdan yanayız. Kimsenin hakkında da gözümüz yok.”
Çavuşoğlu, Yunanistan’ın uluslararası hukuk ihlali söylemleri hakkında, “Yunanistan’ın uluslararası hukuk dediği, sözde bir Sevilla haritası var. Bu haritaya göre; Türkiye, Antalya körfezinde biraz bir alan var, nefes alacak. Ege’de hiçbir yere gidemiyor. Hemen Kaş’ın karşısında Meis adasına da 40 bin kilometre karelik deniz yetki alanı talebinde bulunuyor. Buraya girdiğimizde ‘Uluslararası hukuka aykırı davranıyorsunuz’ diyorlar. Hangi mahkeme böylesine bir durumda böyle bir adaya deniz yetki alanı veriyor” dedi.