Özlem YURTÇU KARABULUT – Ömer HASAR / İSTANBUL, (DHA) KOVİD’den iyileşen bazı çocuklarda bir süre sonra ortaya çıkan gizemli hastalık MIS-C’nin ardından, şimdi de “nadir görülse de erişkinlerde de benzer bir sendrom tanımlandı. Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, Kovid’den iyileşen erişkinlerde birkaç ay sonra ortaya çıkabilen MIS-A sendromunun yüksek ateş, tansiyon düşüklüğü, halsizlik ve ishal belirtileriyle ortaya çıktığını söyledi ve mutlaka hekime başvurulması gerektiğinin altını çizdi.
İlk olarak İngiltere’de tanımlanan ve Kovid geçiren çocuklarda hastalıktan bir süre sonra aşırı inflamatuar yanıt sonucu ciddi tablolara yol açabilen MIS-C sendromunun bir benzeri, yetişkinlerde de görülebiliyor. Ekim ayında ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi CDC tarafından erişkinlerde de tanımlanan ve ABD ile İngiltere’deki 21-50 yaş arası 16 hastadaki bulguların ayrıntılı olarak tarif edildiği “Multisistem Inflamatuar Sendrom” MIS-A vakalarına kendi hastanelerinde rastladıklarını söyleyen Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu Üyesi ve İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, şimdilik hastalığın çok yaygın olmadığını ve tedavi edilen hastaların sorunsuz iyileştiğinin altını çizdi.
“İYİLEŞEN KOVİD HASTALARINDA BİRKAÇ AY SONRA ORTAYA ÇIKABİLİYOR”
Prof. Dr. Yavuz, “Çok nadiren de olsa Kovid geçirdikten sonra erişkinlerde de ilk olarak çocuklarda tanımlanan Multisistem Inflamatuar Sendrom (MIS-C) benzeri tablo görülebiliyor. MIS-A olarak tanımlanan bu hastalığın şimdilik çok nadir olduğunu özellikle belirtmek isterim. Ancak Kovid geçirdikten birkaç ay sonra yüksek ateş, halsizlik, tansiyon düşüklüğü gibi belirtiler görülebiliyor ve vücutta birçok yeri etkileyebiliyor. Zamanında tedavi edilmezse ağırlaşabiliyor. Bu nedenle bu sendromun da bilinmesinde fayda var” dedi. Şu andaki bilgilerle nedeninin tam olarak açıklanamadığına da işaret eden Prof. Dr. Yavuz, “Kovid’i ağır ya da hafif geçirmiş olması fark etmiyor. Genelde çok yaşlılarda da görmüyoruz. Daha genç yaş grubundaki hastalarda görüyoruz. Hafif de olsa Kovid geçirdikten birkaç ay sonra çok yüksek ateş, aşırı inflamatuar yanıt dediğimiz inflamatuar parametrelerinin artmış olduğu, ishalin de eşlik edebildiği hastalar. Çünkü gastrointestinal sistem de (sindirim sistemi) etkilenebiliyor bu hastalıktan. Bazılarında ise kalp etkilenebiliyor” şeklinde konuştu.
YÜKSEK ATEŞ, HALSİZLİK, DÜŞÜK TANSİYON VE İSHALE DİKKAT
Yüksek ateşin yanı sıra halsizlik ve tansiyon düşüklüğünün en önemli belirtiler arasında yer aldığını da belirten Prof. Dr. Yavuz, sözlerini şöyle sürdürdü: “Kovid geçirdikten sonra bu belirtileri olan kişilerin mutlaka hekime başvurması gerekiyor. Çünkü tedavi gerektiren bir hastalık bu. Nedeni konusunda çok yoğun çalışmalar halen devam ediyor. Ama sadece çocuklarda olduğu düşünülüyordu, şu anda erişkinlerde de olduğunu biliyoruz. Tedavide ise artmış inflamasyon yanıtın baskılanması, kontrol altına alınması hedefleniyor. Onun için de pek çok ilaç seçeneğimiz var. Antiinflamatuar ilaçlar başta geliyor. Ayrıca IVIG gibi (damar içi imminoglobülin tedavisi) seçeneklerimiz de var. Çocuk hastalarda da zaten IVIG kullanılıyor.”
“TEDAVİ EDİLMEZSE KALBE ZARAR VEREBİLİR”
“Şu ana kadar gördüğümüz vakalar da kısa süre içerisinde toparladı ve iyileşti” diyen Prof. Dr. Yavuz, sözlerini şöyle noktaladı: “O kadar az vaka tanımlandı ki, genelleme yapmak gerçekten çok zor. Ama Kovid’den iyileştikten birkaç ay sonra ortaya çıkabiliyor, diyebiliriz. Kovid sonrası sendromlardan biri olarak bu da literatürde yerini aldı. Kovid geçirip iyileştikten sonra artmış inflamatuar yanıt oluyor. Büyük olasılıkla Kovid’e karşı oluşan antikor yanıtının tetiklediği bir durum. Kalbe zarar verebiliyor, karaciğere zarar verebiliyor hastalık. O yüzden de bu belirtileri olanların hekime başvurması, tedavide inflamasyonun baskılanması ile organların korunmasını sağlıyor.”
(FOTOĞRAF)
