Şaduman UNUTMAZ-Celal ATALAY/ANKARA, (DHA)- SAĞLIK Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroloji Kliniği Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ömer Karadaş, koronavirüsün bir semptomunun daha ortaya çıktığını belirterek, Covid-19’a yakalanan bazı kişilerde epilepsi nöbetlerinin görüldüğünü söyledi.
Prof. Dr. Ömer Karadaş, koronavirüsün ilk etapta enfeksiyon özellikleri ile ön plandayken zaman geçtikçe nörolojik bulguların önemli oranda görüldüğünü söyledi. Prof. Dr. Karadaş, bunlar kendi aralarında sınıflandırıldığında koronavirüsün gidişinin kötü olmasıyla da nörolojik bulguların belirgin şekilde ortaya çıktığını kaydetti. Prof. Dr. Karadaş, “Bu nörolojik bulgular, baş ağrısından bilinç bozukluğuna kadar geniş yelpaze ile karşımıza çıkıyor. Bu bilinç bozukluklarının içinde bir de epilepsi yani sara nöbetleri var. Koronavirüs ile ilişkili olarak bunlar iki gruba ayrılır. Normalde bir epilepsi hastası koronavirüse yakalanmıştır, bu durumda ne olabilir veya hiç epilepsi hastası değildir; ama koronavirüse yakalanmıştır bilinç bozukluğu olmuştur. Burada hepimizin kafasındaki soru işareti, ‘bu bilinç bozukluğu, bilinçteki bulanıklık, zihinsel fonksiyonlardaki bozukluklar acaba bir sara nöbeti mi’ diye bizi düşündürüyor” dedi.
‘COVİD-19 HASTALARINDA EPİLEPSİ NÖBETLERİ GÖRDÜK’
Prof. Dr. Karadaş, nörolojik tetkiklerle bu nöbetlerin tespit edilebileceğini kaydederek, “Bu tetkikleri yaptığımızda bazı hastalarda nöbetleri gördük. Sonuçta bir pandemi olduğu için ‘daha mı yüksek epilepsi nöbeti oluşturur’ diye baktığımızda, bu kadar yüksek görmedik. Ama olan hastalar arasında bunları tespit etmek çok önemli. Özellikle yoğun bakım hastaları arasında sürekli sara nöbeti geçiren hastalar vardı, bunların tespiti çok kıymetli. Bunları tespit ettikten sonra hızlı müdahale için bu nöbetleri durdurup, yaşamı tehdit ettiği için bu kişinin de hayatını kurtarmış oluyoruz. Koronavirüs ile ilgili epilepsi nöbetleri görülmekte; uyanık olmak gerekiyor” ifadelerini kullandı.
KASILMA İLE YERE DÜŞÜLEN NÖBETLER
Prof. Dr. Karadaş, normal şartlarda bir kişi beklenmedik bir ilaç kullandığında, fazla alkol tükettiğinde veya başka bir hastalık nedeniyle yoğun bakımda kaldığında da bu tür nöbetlerin olabildiğini vurgulayarak, koronavirüsün de birçok organı etkilemesiyle bu tür dengesizlikleri ortaya çıkaracağı için sara nöbetlerinin olabileceğini söyledi. Prof. Dr. Karadaş, “Koronavirüs ortaya çıktığında herkesin tartıştığı bir durum vardı ‘acaba beyni ne kadar etkiliyor, beyni etkilemesi için beyne mi girmesi gerekiyor?’ Baktığımızda gerçekten bu virüsün beyni direk etkileme özelliğinin dışında, vücudun bu virüse karşı oluşturduğu bazı maddelerin de dolaylı yolla beyni etkileyerek bunlara neden olduğunu söyleyebiliriz. Koronavirüse yakalandıktan sonra bize şüpheli bir nöbet hikayesi ile de gelen oldu, biz onları nörolojik tetkiklerle ortaya çıkardık. Hastalık süreci içinde nöbet geçiren hastalarda, tek nöbet geçirdiğinde çoğu zaman tedaviye ihtiyaç duyulmuyor veya çok kısa süreli tedavi ile tamamlanıyor. Çok büyük ihtimalle de bir daha nöbet geçirmiyor” dedi.
‘HIZLI MÜDAHALE İLE KONTROL ALTINA ALINMALI’
Epilepsi hastasıysa durumun farklı olduğunu ifade eden Prof. Dr. Karadaş, “Epilepsi nöbetleri sınırlı şekilde nöbetler olabilir, kişi sizin karşınıza geldiğinde sorunuza cevap veremeyebilir, yutkunma, yalanma, anlamsız hareketler, üstünü düzeltme gibi durumlardan daha büyük nöbetler diye nitelendirdiğimiz kasılma ile yere düşülen nöbetler ile karşımıza çıkabilir. Hem epilepsi hastası olsun hem de epilepsi hastası olmadan koronavirüse yakalanan hastaların eğer bilinç bulanıklığı varsa, zihinsel fonksiyonlarında bazı değişiklikler varsa her zaman epilepsi nöbeti de olabileceği akılda tutulmalı. Kafamızda soru işareti varsa mutlaka tetkik yaparak netleştirip, takip edilip, hızlı bir müdahale ile bunların kontrol altına alınması önemli” ifadesini kullandı.
‘EPİLEPSİ HASTALARINDA CİDDİ NÖBET ARTIŞI GÖRMEDİK’
Prof. Dr. Karadaş, epilepsi hastalarını yıllardır incelediklerini belirterek, “Bu dönemde de bizim takibimizde olan epilepsi hastalarından bazıları koronavirüs geçirdi. Onlarda yaptığımız gözlemler ve incelemeler sonucu aslında koronavirüs ile ilişkili olarak ciddi bir nöbet artışı görmedik. Yine de bazı hastalarda koronavirüs ile hafif nöbet artışı olduğunu söyleyebiliriz. Bu dönemde bu hastalar koronavirüs ile tedaviyi hızlıca almalı. Koronavirüs için verdiğimiz bazı ilaçlar, destekleyici tedaviler var. Bunlarla ilaç etkileşimine girmeyecek ilaçları öncelikli kullanmayı tavsiye ediyoruz, nöbetler olmadan veya olduysa da bunları daha kolay kontrol altına alıp hastayı düzeltelim diye” dedi.
FOTOĞRAFLI