Ahmet ACAR- Ömer KARÇA/DEMRE- MANAVGAT (Antalya), (DHA)- ANTALYA’nın Demre ve Manavgat ilçelerinde nesli tükenme tehlikesi altında olan caretta caretta kaplumbağaları yuva yapmaya başladı. Demre’deki ilk yuva 16 Mayıs, Manavgat’taki ilk yuva ise 14 Mayıs’ta tespit edilerek, korumaya alındı.
Dünya Doğayı Koruma Birliği’nin (IUCN) kırmızı listesinde, dünyada nesli tükenmekte olan türler arasında bulunan caretta caretta türü deniz kaplumbağalarının Türkiye’deki 21 yumurta bırakma ve üreme alanlarından olan Demre sahillerinde ilk yuva tespit edildi. Demre’de Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar 6’ncı Bölge Müdürlüğü, 18 Mart Çanakkale Üniversitesi ve merkezi Antalya’da bulunan Likya İzcilik ve Doğa Sporları Kulübü Derneği (LİDOKS) iş birliğinde yürütülen Sosyal Destek İçin Spor Projesi kapsamında Demre’deki caretta carettaları izleme çalışmasına katılan 7 ülkeden 18 öğrenci, 16 Mayıs sabahı yaptıkları arazi çalışmasında, Çayağzı Plajı’nda da ilk caretta caretta yuvasını tespit edip, korumaya aldı. Demre’nin Çayağzı, Sülüklü, Taşdibi, Kömürlük ve Beymelek plajlarını içine alan 10,5 kilometrelik sahilde daha önce temizlik ve hazırlık yapan öğrenciler, ilk yuvanın bulunmasıyla büyük mutluluk yaşadı.
‘İLK YUVAYI KEFESLE KORUMAYA ALDIK’
LİDOKS Başkanı Osman Pişirici, “Bu yıl koruma ve izleme çalışmalarına erken başladık. Geçen yıl 10 öğrenciyle izleme ve koruma çalışmalarını yürütmüştük. Bu yıl şu anda 18 öğrenciyle çalışmaları yürütüyoruz. Öğrenci sayısı artacak. Demre’den gönüllü arkadaşlarımız da çalışmalara katılıyor. Çalışma süresini 5 aya çıkardık. Geçen yıl 136 yuva tespiti yapmıştık. Bu yuvaların 55’inden çıkan, 2 bin 500 caretta caretta yavrusunu, Akdeniz’in mavi sularıyla buluşturmuştuk. Bu yıl bunun çok üstünde bir sayıya ulaşacağımıza inanıyorum. Demre’nin 10,5 kilometrelik sahilini adım adım takip edeceğiz. Bugün ilk yuvayı kafesle korumaya aldık. Demre sahillerinde caretta carettaların yeni sezonunu başlattık” dedi.
MANAVGAT’TAKİ İLK YUVA DA TESPİT EDİLDİ
Manavgat’ın Sorgun Boğaz mevkiinde bulunan Mendirek bölgesi sahilini de kendilerine yumurtlama alanı seçen caretta carettalar mayıs ayı ile yumurtlamak için sahile çıkmaya başladı. Manavgat bölgesindeki ilk caretta caretta yuvasının tespiti ise 14 Mayıs’ta yapıldı. Manavgat’ın Kısalar ve Örenşehir mahalleleri arasını kapsayan 65 kilometrelik sahil şeridinde dernek olarak hizmet verdiklerini söyleyen Deniz Kaplumbağaları Akdeniz Fokları Kum Zambakları Koruma ve Yaşatma Derneği (DEKAFOK) kurucusu Seher Akyol, caretta carettaların güvenli şekilde yuvalamalarını gerçekleştirmeleri ve 2 ay sonra çıkacak olan yavruların sorunsuz şekilde denize dönmesi için çalışmalarını tamamladıklarını söyledi.
SAHİLE MOTORLU ARAÇLARIN GİRMEMESİ İÇİN KAZIK ÇAKILDI
Mendirek sahiline motorlu araçların geçişini engellemek için kazık çaktıklarını ve caretta carettaların güvenli bir yumurtlama alanına sahip olmaları için çalıştıklarını ifade eden Akyol, “Kış boyu temizlik yaparak caretta carettaların habitatlarını komple temizledik, çöplerden arındırdık. Mayıs ayı itibarıyla caretta caretta annelerimiz sahillerimize çıkış yaparak çöpsüz temiz bir doğaya yumurta yapmaya başladı” ifadelerini kullandı.
’62 BİN CARETTA CARETTA BİREYİNİ DENİZLERE UĞURLADIK’
Caretta carettaların ortalama bir saatte, 60 santimetre derinliğinde 20 santimetre çapında aşağıya doğru armut biçimli kazdığı yuvaya gece saatlerinde yaklaşık 100 civarında yumurta bıraktığını belirten Seher Akyol, “Bu yumurtalar 60 gün kuluçkada kalıyor ve 60 gün sonra yine gece saatlerinde evleri olan denize yavru carettalarımız gidiyor. Sahillerde motorlu araçların geçişi, ateş yakılması, yapay ışık, ses ve havai fişek patlatılması caretta caretta bireylerine ve yavrularına zarar vermektedir. 2020 yılında başarılı çalışmalarımızın sonucunda sahillerimizde 62 bin caretta caretta bireyini gerçek evleri olan denizlere uğurladık” diye konuştu.
DEKAFOK kurucusu Seher Akyol, dünyada sayıları 400 kadar kaldığı tahmin edilen Akdeniz foklarından 2’sini bilinçli balıkçılar ve toplumun duyarlılığı sayesinde koruduklarını ve bölgedeki 6 bin kök kum zambağını da güvenli alana taşıdıklarını da söyledi. Biyoçeşitliliğin çok olduğu Mendirek sahiline profesör, araştırmacı ve stajyerlerin gelerek araştırma yapması için Bilgi Gözlem Merkezi kurmak istediklerini de kaydeden Akyol, “Resmi iznini aldığımız bilgi gözlem merkezimizin inşası için valiliğimizin ve belediyemizin sayın yetkililerinden, sayın bakanlarımızdan, yüce devletimizin tüm ilgili kurum ve kuruluşlarından destek bekliyoruz” dedi.
FOTOĞRAFLI