(ÖZEL)
1) 20 LİRALIK YER FISTIĞINI, 800 LİRALIK ÇAM FISTIĞI DİYE SATIYORLAR
AKTARLAR ve marketlerde kilosu 800 lirayı bulan çam fıstığı, bazı fırsatçılar tarafından içerisine yer fıstığı karıştırılarak ‘dolmalık fıstık’ adı altında çok uygun fiyata satılıyor. Gıda Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Ali Manavoğlu, “Tüketici ambalajda gerçekten ‘çam fıstığı’ yazıyor mu bakmalı” dedi.
Bazı fırsatçılar maliyeti düşürmek ve daha fazla kar elde edebilmek adına vatandaşların sağlığını hiçe sayarak gıda ürünlerinde hile yapıyor. Son olarak hileye konu olan ürünlerden biri de kilosu 800 liraya kadar ulaşan çam fıstığı. Halk arasında dolmalık veya helva fıstığı olarak bilinen ve vatandaşların gramla satın aldığı ürünün kilosu 800 ile bin lira arasında değişiyor.
1 ton çam kozalağının ayıklanmasıyla yaklaşık 80 kilo elde edilen çam fıstığının yüksek fiyatını düşürmek için birçok hileye başvuruluyor. Kilogram fiyatını düşürmek isteyen bazı fırsatçılar, çam fıstığını yer fıstığı ile karıştırarak internet üzerinden satıyor. Bazıları ise çam fıstığı yerine ‘dolmalık fıstık’ yazılı paketlerde çam fıstığını andıran yer fıstığı satarak, vatandaşı aldatıyor.
‘AYIRT EDEBİLMEK İÇİN TADINA BAKARIZ’
Antalya’da 22 yıldır aktarlık yapan Mustafa Uzun, yer fıstığının küçük olanlarının çam fıstığından ayırt edilmesinin zor olduğunu söyledi. Uzun, “Çam fıstığı bizim sektörümüzde Güneriçi olarak bilinir. Bergama bölgesinde yoğun toplanan bir üründür. Halk arasında dolma ve helva fıstığı olarak bilinir. Kilosu 800 lira gibi rakamlara satılmakta. Düşük fiyattan satan yerler var. Yer fıstığı dediğimiz fıstığın en küçük ebatları buna çok benzemektedir. Birebir aynı gibi görünür hatta biz bile ayırt edebilmek için tadına bakarız. Çam fıstığı, kilosu 20 lira olan yer fıstığı ile birbirine çok benzer. Çam fıstığının içerisine yer fıstığı karıştırılarak fiyatı düşürülüyor” dedi.
‘GRAMLA SATIYORUZ’
Çam fıstığının fiyatının binlerce liraya kadar ulaşabildiğini söyleyen Uzun, “Bu ürünün alım şekli genelde kilogram şeklinde değildir. Hatta marketlerde 20 gramlık paketler halinde satılır. 20 gramlık paketler halinde alındığında kilosu 1500 liraya kadar çıkıyor. Biz dökme usulü sattığımızdan dolayı müşterilerimize 50, 100, 150 gram şeklinde sunum yapabiliyoruz. 100 gramı şu an 80 liraya satıyoruz” diye konuştu.
FİYATIN YÜKSEKLİĞİ ÜRETİM ZORLUĞUNDAN
Çam fıstığının içerisindeki yağ, protein, potasyumla vitamin ve mineral açısından oldukça zengin olduğunu söyleyen Gıda Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Ali Manavoğlu, “Çam ağaçlarının kozalaklarından toplanıyor, güneşte bekletiliyor, kabukları açılıyor, içerisindeki çam fıstıkları dışarı çıkıyor, tekrar soyuluyor, zahmetli bir süreçten geçiyor. Kilosu şu an neredeyse 1000 liraya yakın. Toplanmasından tüketiciye ulaşmasına kadar çok meşakkatli bir ürün. Fiyatının yüksekliği de bu zorluklardan geliyor” dedi.
‘DOLMALIK FISTIK DİYE BAŞKA FISTIKLAR SATIYORLAR’
Satın alınan ürünün gerçekten çam fıstığı olup olmadığının kontrol edilmesi gerektiğini belirten Manavoğlu, “Bazen ise çam fıstığı yazan ürünleri 60-70 lira gibi rakamlara görebiliyoruz. Burada tüketici ambalajda gerçekten ‘çam fıstığı’ yazıyor mu diye bakmalı. Çam fıstığı yerine farklı fıstıklar koyarak ‘dolmalık fıstık’ adı altında tüketiciye uygun fiyatlı satılabiliyor. Aslında çam fıstığı besin içeriği ve lezzet anlamında değerli bir ürün. İçerisindeki fıstık çam fıstığı mı kontrol edilmeli. Tadında ve kokusunda bir değişiklik varsa aslında çam fıstığı değil bambaşka bir fıstık tüketiliyor” diye konuştu.
GÖRÜNTÜ DÖKÜMÜ
—————————-
– Çam fıstığından detaylar
– Çam fıstığının kavanozdan alınması
– RÖP 1: Mustafa Uzun ile röportaj
– RÖP 2: Gıda Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Ali Manavoğlu ile röportaj
– Çam fıstığının tartılması
– Çam fıstığının poşete koyulması
– DHA Muhabiri Alparslan ÇINAR’ın elinde çam fıstığı ile anons ederek çam fıstığını tartması
– Genel ve detay görüntüler
HABER: Semih ERSÖZLER-KAMERA: Burak YALMAN/ANTALYA, (DHA)
==============================
(ÖZEL)
2) SEFERİHİSAR KÖYLÜLERİ, JES’E KARŞI ÇIKIYOR; ZEYTİNLİKLERİMİZE DOKUNMAYIN
İZMİR’in Seferihisar ilçesinde, özel bir şirket tarafından kurulması planlanan Jeotermal Enerji Santrali’ni (JES) zeytin ağaçlarına zarar vereceği gerekçesiyle istemediklerini belirten köylüler, tepki gösterdi.
Seferihisar ilçesinde özel bir şirket tarafından ilçeye 21 kilometre mesafedeki Orhanlı Mahallesi ile Menderes ilçesine 6 kilometre mesafedeki Yeniköy mahalleleri mevkiinde 37,5 MWe Jeotermal Enerji Santrali ve Yardımcı Kaynak (GES + RES) Tesisleri projesi planlandı. Proje kapsamında yılda 280 GWh elektrik üretilecek. Bu kapsamda, toplam 23 jeotermal kaynak arama (sondaj) çalışması yapılacağı bildirildi. Sondajların 12’sinin üretim kuyusu, 10’u tekrar basma (reenjeksiyon) ve 1’inin de arama kuyusu olarak planlandığı kaydedildi. Seferihisar’a 1257 nüfuslu kırsal Orhanlı Mahallesi’nde yapılması planlanan jeotermal santrale, köylüler zeytin ağaçlarına zarar vereceğini gerekçesiyle karşı çıkıyor.
“TARIM VE ÜRETİM KÜLTÜRÜNÜ BİTİRECEK”
Orhanlı’da yapılması planlanan jeotermal enerji santralinin zeytin ağaçlarına zarar vereceğine dikkat çeken köylülerden Galip Ener, “Geçtiğimiz aylarda bir anda mahallimize konteynerler gelmeye başladı. Konteynerlerin burada açılacak olan sondaj çalışmalarında görev alacak işçilerin kalacakları yerler olduğunu öğrendik. Tüm köylüler olarak tepki koyduk. Yapılmak istenen jeotermal sondaj çalışmalarıyla birlikte jeotermal elektrik santralinin de kurulmak istendiğini öğrendik. Buraya yapılacak olan jeotermal santral, bölgedeki tarım kültürünü ve üretim kültürünü bitirecek. Bütün mahalle, bu jeotermal santraline karşı. Her ne kadar güneş enerji santrali (GES) ve rüzgar enerji santrali (RES) zararsız gibi görünse de proje kapsamında jeotermal santrale destek vereceği için onlara da karşıyız. Bu proje, buradaki tarımsal ekonomiyi etkileyerek buradaki insanların göç etmesini kolaylaştıracak. Biz bunu istemiyoruz” dedi
“KÖYLÜNÜN GEÇİM KAYNAĞI BİTECEK”
Mahallerinin geçim kaynağının zeytincilik olduğunu ifade eden Ener, “Bu tür projelerin planlı olması gerekiyor. Burada yaşayan köylülerin çoğunluğunun geçim kaynağı zeytincilik ve hayvancılık. JES’in burada yapılacak olması, mahallede yaşayanların geçim kaynağını sıkıntıya sokacak. Burası ürünleriyle, hayvanlarıyla, insanıyla yaşayan bir mahalle. Bu tür alanların oluşması için binlerce yıl geçmesi gerekiyor. Mahallemize hançer sokulmasını istemiyoruz. İzmir’in kalbi yok edilmesin” diye konuştu.
Ener, 1005 nüfuslu komşu Yeniköy Mahallesi’nde kurulması planlanan jeotermal santralinin de kendi mahallelerinin sınırına yakın bir bölgede olduğu için buradan da olumsuz etkileneceklerini kaydetti.
Mahalle sakinlerinden Hatice Ener (60) de projeye karşı çıktıklarını belirtip, “Doğma, büyüme buralıyım. Topraklarımızı da çok seviyorum. Köylüler olarak jeotermal santrale karşıyız. Mahallemize böyle bir zehir istemiyoruz. Arazilerimizin, zeytin ağaçlarımızın yok olmasını istemiyoruz. Geçim kaynağımız, buradaki ağaçlarımız. Organik tarım yapan var, zeytincilik yapan var. Biz bu tesisi istemiyoruz. Doğayı koruyalım, yeşilimizi koruyalım” dedi.
Samet Ener (16) ise, “Burada doğan ve burada yaşayan biri olarak ben de jeotermal santral yapılmasını istemiyorum. Geleceğimiz için yeşilliklerin yok olmaması lazım. Bu mahallenin çoğunun geçim kaynağı zeytinlikler. Bu mirası korumamız lazım” dedi.
Özge Uzunca (30) da şunları söyledi:
“Jeotermal santral yapılacak yerin burası olmaması gerekir. Kendi yağında kavrulan köylünün ağacıyla, toprağıyla oynamasınlar. Mahallemizde jeotermal istemiyoruz. Daha uygun bir yer bulunabilirdi.”
Jeotermal santral yatırımını yapacak şirket yetkilileri tarafından konuyla ilgili bir açıklama yapılmadı.
GÖRÜNTÜ DÖKÜMÜ
—————————-
-Orhanlı Mahallesi’nde yapılması planlanan jeotermal santral alanından görüntü
-Orhanlı Mahallesi’ndeki zeytin ağaçlarından görüntü
-Köylülerle röp.
-Muhabir anonsu (Gökçe Adar)
-Genel ve detay görüntüler
Haber: Gökçe ADAR – Kamera: Ahmet Turhan ALTAY / İZMİR (DHA)
==================================
(ÖZEL)
3) ERZURUM’UN GÖZÜ KULAĞI: KENT GÜVENLİK YÖNETİM SİSTEMİ
ERZURUM Emniyet Müdürlüğü’ne bağlı Kent Güvenlik Yönetim Sistemi (KGYS), kent merkezinde değişik noktalardaki yüzlerce kamerayla şehrin gözü kulağı oldu. Sistem üzerinden ihbarlar takip edilip, polise bilgi veriliyor; böylece müdahale süreci hızlandırılıyor.
İl Emniyet Müdürlüğü’ne bağlı KGYS, en önemli birimlerden biri. 155 Polis İmdat Hattı, Kent Geneli Güvenlik Kamera Sistemleri (KGS) ve Plaka Tanıma Sistemleri’nin (PTS) takip edildiği merkezde, şehir merkezindeki 235 noktada bulunan 986 kamera izleniyor. Merkez, olaylara anında müdahale edilmesine imkan sağlıyor. 360 derece dönebilen yüksek çözünürlüklü kameralar sayesinde olaylara müdahale eden ekipler de merkezde görüntüler izlenerek yönlendiriliyor. Yapılan yönlendirmeler sayesinde polis ekiplerinin olaya müdahale etme süresi kısalıyor.
‘KADIN VE ÇOCUK ŞİDDETİ’ ÖNCELİKLİ KONU SAYILIYOR
İçişleri Bakanlığı’nın, kadınların ve çocukların maruz kaldığı şiddet, taciz gibi kötü eylemleri engellemek için başlattığı Kadın Destek Uygulaması (KADES) takibi de yine bu merkezden yapılıyor. Şiddete maruz kalan kadın ve çocukların akıllı telefon ya da tabletlerinde yüklü KADES uygulamasının ‘yardım iste’ butonuna basarak talep ettiği yardıma, haber merkezi öncelikli konu olarak değerlendiriyor ve ekip sevk ediyor.
ARANAN ARAÇLAR PTS’YE TAKILIYOR
KGYS’ye entegre edilen Plaka Tanıma Sistemi de şüphelilerin yakalanmasında önemli taşıyor. Uygulama noktasından kaçan veya aranma kararı olan bir aracın plakası bu merkezden takip edilerek, aracın kaçış güzergahı ve yeri tespit ediliyor. Bölgeye yönlendirilen polis, aranan aracı kolaylıkla bulabiliyor.
Kamera takip sistemiyle yaya ve araç trafiği de kesintisiz kontrol altında tutuluyor. Takip sırasında kural ihlali yapan araç plakalarına cezaları tatbik edilirken, meydana gelen asayiş olaylarına ekiplerin sevki sağlanarak gerekli müdahale yapılıyor.
Akaryakıt istasyonlarının ağ sistemine bağlı olan KGYS merkezi, bir sebepten dolayı aranan aracın yakıt almak üzere akaryakıt istasyonunda görevli pompacı tarafından plaka bilgisinin girilmesiyle sistem uyarı veriyor. Aracın yakıt aldığı istasyona ekip sevk edilerek konunun gereği yapılıyor. Ancak akaryakıt istasyonu görevlilerinin dikkatsizce girdikleri yanlış plaka bilgisi, emniyet müdürlüğü ekiplerinin boşa mesai harcamasına neden oluyor.
Konaklama hizmeti veren otel, pansiyon, apart gibi işletmelerin kabul ettikleri müşteri bilgileri anında KGYS merkezinin sistemine yansıyor. Aranması söz konusu olan şahsın konumunun sisteme düşmesinin ardından, haber merkezi telsiz marifetiyle ekipleri anons ederek konunun gereğini yaptırıyor.
GÖRÜNTÜ DÖKÜMÜ
—————————
-Polis memurları ve ekip otolarının Erzurum Emniyet Müdürlüğü önünde havadan çekilmiş görüntüsü
-Tepe lambaları yanan ekip otolarının emniyet binası önünde havadan görüntüsü
-Ekip otolarının emniyet nizamiyesinden çıkışları
-Kent Güvenliği Yönetim Sistemi Merkezinin tabelası
-KGYS kameraları takip merkezinden genel ve detay görüntüler
-Haber Merkezi polisinin ekiplere yaptığı telsiz anonsu
-Muhabir Şifanur Tavus’un KGYS merkezinde anonsu
-Kadın ve erkek polis memurlarının hareketli şehir kameralarını kontrol etmesi
-Telsiz anonslarını yapmakla görevli 3 polisten oluşan haber merkezi ekibinin görüntüsü
-Haber merkezi görevlisi polis memuru ile röp
-Cep telefonundan KADES uygulamasının yardım butonuna basma görüntüsü
-Kadın polisin ekranında yardım talebi bildirimi belirmesi ve sesli uyarı alması
-Erkek polis memurunun telsizle anons yaparak yardım talep edilen adrese ekip sevk etmesi
-KADES uygulamasından sorumlu kadın polis memuru ile röp
-Muhabir şifanur Tavus’un KGYS kamerasına dönük anonsu
-Genel ve detay görüntüler
Haber: Şifanur Tavus – Kamera: Oktay POLAT / ERZURUM (DHA)
====================================
(ÖZEL)
4) TEKİRDAĞLI USTANIN DİKTİĞİ ÇARIKLARA GENÇLERDEN YOĞUN İLGİ
TEKİRDAĞ’da geleneksel yöntemlerle çarık üreten Mehmet Oskay’ın (51), ürünleri büyük ilgi görüyor. Oskay, “Ayakkabıdan daha rahattır. Hafif olması nedeniyle tercih ediliyor. Yoğun ilgi gösteren gençler bunları terlik tarzında yazın kullanıyor. Türkiye’nin her yerinden sipariş alıyorum” dedi.
Tekirdağ’ın merkez Süleymanpaşa ilçesine bağlı kırsal Karacakılavuz Mahallesi’nde yaşayan Mehmet Oskay, 11 yaşında babasının yanında öğrenerek başladığı çarık dikimini atölyesinde geleneksel olarak 40 yıldır sürdürüyor. Bulgaristan’da 150 yıl önce dedesinin yaptığı mesleği babasından öğrendiğini belirten Oskay, “Dedem Bulgaristan’da çarık dikiyormuş. Babam ondan öğrenmiş. Ben de babamdan öğrendim. Oğluma aktaracağım. Günlük olarak burada 15-20 çift çarık dikiyorum. İlgi çok fazla. Bazı günler 6-7 çift çarık satıyorum. İnternet ve sosyal paylaşım platformları üzerinden insanlar çarıkları alıyorlar. Bir çift çarığın fiyatı 60 ile 100 lira arasında değişiyor” dedi.
‘GENÇLER İLGİ GÖSTERİYOR’
El emeği göz nuru dikerek ürettiği çarıklara Türkiye’nin her yerinden ilgi olduğunu belirten Mehmet Oskay, son dönemlerde gençlerin ilgisini daha da yoğun olduğunu kaydetti. Oskay, “Özellikle avcılar arazide avlanırken altına çamur yapışmadığı ve yürüyüşte zorluk çıkarmadığı için geleneksel çarıkları tercih ediyor. Ayakkabıdan daha rahattır. Hafif olması nedeniyle tercih ediliyor. Yoğun ilgi gösteren gençler bunları terlik tarzında yazın kullanıyor. Türkiye’nin her yerinden sipariş alıyorum. Bunları kargo ile gönderiyorum. Giyenler son derece memnun. Müşterilerim arasında doktorlar, folklor eğitmeni ve gruplar var” dedi.
GÖRÜNTÜ DÖKÜMÜ
—————————-
-Oskay’ın çarık dikmesinden detaylar
-Ustanın derileri kesmesinden görüntüler
-İğne ve iplikle çarığı dikmesi
-Çarığı kendi ayağında denemesi
-Daha önce dikilen çarık çeşitlerinden detaylar
-Mehmet Oskay ile röp.
-Muhabir anonsu (Ruhan Yalçın)
-Genel ve detay görüntüler
Haber-Kamera: Ruhan YALÇIN/TEKİRDAĞ,(DHA)-
=====================================
