Gülseli KENARLI – Harun UYANIK – Zeki GÜNAL – İbrahim MAŞE / İstanbul, (DHA) ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve Türkiye Elektrik İletim A.Ş (TEİAŞ) 2019 yılında bu yana 400 bin volt elektrik yüklü ana iletim hatlarında “Canlı Bakım” yapıyor. Adeta ölüme meydan okuyan teknisyenler helikoptere bağlı sepet içinde, elektrik kesintisi olmaksızın ana iletim hatlarını tamir ediyor. Türkiye’de 14 bin noktada yapılması planlanan çalışmaların ikinci periyodu geçtiğimiz günlerde başlarken, teknisyenlerin tehlikeli çalışmaları havadan görüntülendi.
Türkiye genelinde elektrikler kesilmeden ana enerji iletim hatları üzerinde helikopterle yapılan bakım, onarım çalışmalarının ilk periyodu 2019 yılında başlayarak 2 yıllık çalışmalar sonucunda tamamlanmıştı. Çalışmaların ikinci periyodu ise geçtiğimiz aylarda başladı. Bu kapsamda şu ana kadar İstanbul’da bin 500 montaj, demontaj ve tamir çalışması tamamlandı. Türkiye genelinde 14 bin noktada yapılması planlanan çalışmaların 2 sene içinde bitmesi bekleniyor.
TÜRKİYE’Yİ GEZİYORLAR
Günlük yaşam için adeta vazgeçilmez olan elektriğin kaynağından iletimi Türkiye Elektrik İletim A.Ş (TEİAŞ) tarafından bütün ülkeye sağlanıyor. Yaklaşık 16 bin çalışanı, 22 bölge müdürlüğü ve 10 yük tevzi kontrol merkeziyle TEİAŞ, termik, hidrolik, rüzgar, güneş ve jeotermal santrallerinde üretilen elektriği, enerji iletim hatları ve trafo merkezleri ile şehirlere, organize sanayi bölgelerine, fabrikalara iletiyor. Ancak bu iletimi sağlayan hatların da düzenli bakımlarının yapılması gerekiyor. Bakımlar sırasında en önemli konu ise elektriği kesmenden çalışmaların yapılması. Türkiye genelinde sıcak havaların etkisiyle bu yıl 5 Ağustos saat 14.40’ta 7686 megawaatlık tüketimle tüm zamanların rekoru kırıldı. Bu noktada kesintilerin yaşanmaması için devreye ‘canlı bakım’ çalışması devreye giriyor. Türkiye’nin dört bir yanında yerden yüzlerce metre yükseklikte, 400 bin volt elektrik yüklü çıplak iletkenler üzerinde canlı bakım çalışması yapılıyor. 15 kişilik teknisyen ekip bütün iletim hatlarının bakımını yaparken ölüme meydan okuyor.
HELİKOPTER SABİT BEKLİYOR
Asıl adı Enerji İletim Hatlarında Helikopterle Enerji Altında Bakım çalışması, kısaca “canlı bakım” olarak adlandırılıyor. Çalışmalar için özel olarak donatılan helikoptere, özel eğitimli 3 kişilik teknisyen ve ekipmanlarla birlikte 450 kiloya ulaşan sepet bağlanıyor. Ekip, bakımı yapılacak olan ana dağıtım hattına gidiyor. Helikopter kendisine bağlı sepeti, 400 bin volt elektrik yüklü çıplak iletkenlere sabitleyerek çalışmaların tamamlanmasını bekliyor. Pilot, rüzgara rağmen helikoptere bağlı olan sepeti sabit tutmak için var gücüyle çalışıyor. Teknisyen ise kablo üzerine çalışmalarını yapıyor.
“NORMALDE BU TÜR ÇALIŞMALARI YAPARKEN ENERJİ İLETİM HATLARININ ELEKTRİĞİNİ KESMEK GEREKİR”
TEİAŞ İstanbul 1. Bölge Müdürü Murat Türk, çalışmalarla ilgili bilgi vererek, “Şu anda 400 kilowalt Alibeyköy-Beykoz Alibeyköy-Kavacık hatlarında ara tutucu spacer dediğimiz malzemenin değişimi yapılıyor. Söz konusu hattımız 1983 yılında servise alınmış, o günden beri de işletmede. Bu kapsamda helikopterle canlı bakım ekipleriyle birlikte ara tutucuları değiştiriyoruz. Bu iş kapsamında Türkiye’de 14 bin noktada canlı bakım çalışması yapılacak. Bugüne kadar bin 500 tane ara tutucu değişimi yapıldı. Üretim kayıplarını azaltmak ve kullanıcıların nihai tüketicilerin elektrik kesintilerinin önüne geçmek için sürdürülebilir, enerji kesintisi olmadan elektriği iletebilmek için TEİAŞ yürüttüğü bir faaliyettir. Normalde bu tür çalışmaları yaparken enerji iletim hatlarının elektriğini kesmek gerekir. Bu hem üretim tarafından, hem de nihai tüketici tarafında elektrik kesintilerine neden olabilmektedir. Canlı bakım helikopter çalışmasını yürüten 15 tane, eğitim almış, nitelikli operatörümüz var” dedi.
FOTOĞRAF
