ANKARA, (DHA)- RESMİ Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile netlik kazanan İnsan Hakları Eylem Planı Uygulama takvimi, Adalet Bakanlığı’nın internet sitesinde Türkçe ve İngilizce yayınlandı. Eylem planında ‘Özgür Birey, Güçlü Toplum; Daha Demokratik Bir Türkiye’ vizyonu doğrultusunda insan hakları standartlarını yükseltmek amaçlanıyor.
Adalet Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre; Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 2 Mart’ta açıklanan İnsan Hakları Eylem Planı ile ilgili takvim belli oldu. Hak ve özgürlükler alanını genişletici değişikliklerin yanında, kamu hizmetlerinin erişilebilir, hesap verilebilir, eşit, şeffaf ve adil bir şekilde sunulmasına ilişkin standartların yükseltilmesini hedefleyen Eylem Planı’nın uygulama takvimi, bugün Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile netleşti. 9 amaç, 50 hedef ve 393 faaliyetten oluşan İnsan Hakları Eylem Planı Uygulama Takvimi Adalet Bakanlığı’nın internet sitesinde Türkçe ve İngilizce olarak yayınlandı.
KISA, ORTA VE UZUN SÜRELİ VADELERDE YAPILACAK
Uygulama takvimi 2 yıl olarak belirlenen Eylem Planı’nda yer alan her bir faaliyet için, kısa (1 ve 3 ay), orta (6 ay ve 1 yıl) ve uzun (2 yıl) süreli vadeler belirlendi. Ayrıca niteliği gereği bazı faaliyetler açısından sürekli bir takvim öngörüldü. Eylem Planı’nın etkin bir şekilde uygulanması ve izlenmesi amacıyla bütün bakanlık, kurum ve kuruluşların çalışmalarını en üst düzeyde takip edilmesi için İnsan Hakları Eylem Planı İzleme ve Değerlendirme Kurulu oluşturuldu. Kurula Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlık edecek.
İNSAN HAKLARI EYLEM PLANININ UYGULANMASI VE İZLENMESİ
Genel olarak Eylem Planı’nda yer verilen toplam 393 faaliyetin 285’i süreli,108’i ise niteliği gereği sürekli olarak öngörüldü. 285 süreli faaliyetten 1 ay içinde 6, 3 ay içinde 40, 6 ay içinde 84, 1 yıl içinde 131, 2 yıl içinde ise 24’ünün gerçekleşmesi hedefleniyor. Böylece Eylem Planı’nda öngörülen süreli faaliyetlerin yüzde 90’ından fazlasının 1 yıl içinde uygulamaya geçmesi amaçlanıyor.
1 AY İÇİNDE GERÇEKLEŞTİRİLMESİ ÖNGÖRÜLEN FAALİYETLER
Bir ay içerisinde gerçekleştirilmesi öngörülen faaliyetler şu şekilde:
Kapalı ceza infaz kurumlarındaki çocukların ziyaretçileri ile tüm görüşmeleri ‘açık görüş’ şeklinde yapılacak. Çocuk hükümlülere ‘aile görüşü’ imkanı gelecek. Adli yardıma başvuru formları oluşturulması ve e-Devlet üzerinden başvuru imkanı sağlanacak. Hükümlü ve tutukluların, ziyaret listesinde yer alan kişileri değiştirebilme imkanı verilecek. Engelli hükümlü/tutukluların ziyaretlerini bir refakatçi eşliğinde ya da açık görüş şeklinde yapabilme imkanı tanınacak. Hükümlü/tutuklu anneleriyle birlikte kalan 0-6 yaş grubu çocukların, yakınlarına ve annesine açık görüş sırasında teslimi sağlanacak.
3 AY İÇİNDE GERÇEKLEŞTİRİLMESİ ÖNGÖRÜLEN BAZI FAALİYETLER
3 ay içerisinde gerçekleştirilmesi öngörülen bazı faaliyetler ise şöyle:
Sulh ceza hâkimliği kararlarına dikey itiraz usulü getirilecek. Katalog suçların kapsamı daraltılacak. Katalog suçlar bakımından somut delile dayanma şartı getirilecek. Adli kontrol tedbirlerine üst süre sınırı getirilecek ve belirli aralıklarla incelenecek. ‘Konutu terk etmeme’ adli kontrol tedbirinde geçen sürenin, sonuç cezanın infazından mahsubu sağlanacak. Eşe karşı işlenen suçlarda ağırlaştırıcı sebep boşanmış eşi de kapsayacak. Tek taraflı ısrarlı takip fiilleri suç olarak tanımlanacak. İdari yargıda gerekçeli karar otuz gün içinde yazılacak. İdareye yapılan başvurularda idarenin cevap verme süresi 60 günden 30 güne indirilecek. Vergi suçları için etkin pişmanlık ve zincirleme suç hükümleri uygulanacak. İletişimin tespiti ve dinlenmesi yoluyla elde edilen kayıtlar beraat kararı verilmesi halinde yok edilecek. Görev ve yetki uyuşmazlıklarına ilişkin sorunların makul sürede çözümüne ilişkin tedbirler alınacak. Çocuklar hakkındaki davalar ile istinaf ve temyiz incelemeleri öncelikli olarak görülecek.
6 AY İÇİNDE GERÇEKLEŞTİRİLMESİ ÖNGÖRÜLEN BAZI FAALİYETLER
6 ay içerisinde gerçekleştirilmesi öngörülen bazı faaliyetler de şöyle sıralandı:
Hâkim ve savcılar için coğrafi teminat sağlanacak. Yargıtay ve Danıştay üyeliğine seçilebilmek için 45 yaş şartı getirilecek. Yargı mensuplarına sürekli ve zorunlu eğitim getirilecek. Adalet Bakanı’nın, hâkimleri başka bir yargı çevresinde geçici olarak yetkilendirebilmesine ilişkin hüküm kaldırılacak. Uzun yargılama ve gerekçesizlik nedenler hâkimlerin terfi ve disiplin incelemelerinde dikkate alınacak. Hukuk fakültelerine giriş başarı sıralaması yükseltilecek. Şiddet mağduru kadınlara avukat tayin edilecek. Çocuk mahkemelerindeki duruşma salonlarının çocuk dostu olacak şekilde tasarlanması, duruşmalara cübbesiz katılım sağlanacak. Spor tahkim kurullarının yapısı güncellenecek. İnsan ticaretine ilişkin suçlar gözden geçirilecek. İstinaf ceza dairelerine, kararların gerekçesiz olması ve savunma hakkının kısıtlanması hallerinde bozma yetkisi tanınacak. Bozma kararı verilen dosyaların, öncelikle ve ivedilikle görülmesi sağlanacak. İdari davaya katılanların tek başına kanun yoluna başvurabilmesi sağlanacak.
Takvimde ayrıca, 1 ve 2 yıl içerisinde gerçekleştirilmesi öngörülen bazı faaliyetler ile sürekli nitelikteki bazı faaliyetler de yer aldı.