Selçuk BAŞAR- Aleyna KESKİN/TRABZON, (DHA)- KARADENİZ’de hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi ile bazı bahçelerde ‘yalancı bahara’ aldanan fındıklar tomurcuk verdi. Üreticiler, yeniden gelebilecek soğuk havayla ürünlerinde ‘zirai don’ endişesine kapılırken, uzmanlar ise sulama önerisinde bulundu.
Kış mevsimi olmasına rağmen bahardan kalma günlerin yaşandığı Karadeniz’de bazı bahçelerde fındıklar, bahar aylarını beklemeden erken tomurcuk verdi. Bu nedenle yeniden gelebilecek soğuk hava dalgası, üreticilere ‘zirai don’ endişesini de beraberinde getirdi. Bu tür durumlarda sulama önerisinde bulunan uzmanlar, hava dalgalanmalarının, Türkiye’nin dünya ticaretinde lider olduğu fındığı olumsuz etkileyip, rekolte kaybına neden olabileceğini belirtti.
‘REKOLTE ÜZERİNDE OLUMSUZ ETKİ BIRAKIYOR’
Hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde olduğuna ve güneşli gün sayısı fazlalığına dikkat çeken Ulusal Fındık Konseyi Başkanı ve Trabzon Ticaret Borsası (TTB) Meclis Başkanı Sebahattin Arslantürk, “Hava sıcaklıkları mevsim normallerinin üzerinde gidiyor. Bu fındığı olumsuz etkiliyor. Erken patlama dediğimiz gözenek patlamasına ve yaprak açılmalarına neden oluyor. Sonrasında gelişen soğuk hava dalgaları ile fındık olumsuz etkileniyor. Fındık bitkisi erken uyandığı zaman bu rekolte üzerinde olumsuz bir etki bırakır. Yapraklar açmaya başladı. Yaprakla birlikte meyve kendini ortaya çıkarmaya başladı. Bu esnada da dolu, kar gibi olumsuz hava olursa meyve donar. Bu da olumsuz yönde rekolteyi etkiler” diye konuştu.
‘FINDIK BAHÇELERİ YAZ VE KIŞ AYLARINDA SULANMALI’
İklim değişikliği yüzünden her geçen yıl verim ve kalitede düşüşler olduğunu söyleyen Arslantürk, “Normalde mart ayının 15’inden sonra uyanmaya başlamalıydı fındık. Bizim rekoltemiz her geçen yıl iklim değişikliğine bağlı olarak azalma gösteriyor. Mevsimler artık iki mevsime indi. Bir yaz, bir de kış var. Fındıkta kuraklık da olmaya başladı mevsim değişikliği yüzünden. Uzmanlar bahçelerin mutlaka yaz ve kış aylarında sulanması gerektiğini belirtiyorlar. Mevsimsel değişime göre fındıkta bir strateji oluşturup ona göre hareket etmemiz lazım. Çünkü bizim hedefimiz daha çok üretmek” dedi.
‘FINDIKLAR ERKENDEN AÇMAYA BAŞLADI’
Fındık üreticisi Seda Keleş de, “Normalde bu aylarda buralarda kar ve soğuk hava olması gerekiyordu. Hava gerçekten çok sıcak, bahar havası var. Çoğu zaman tişörtlerle dolaşıyoruz. Fındıklar erkenden açmaya başladı. Burada eğir fındığı ve çakıl fındığı var. Çakıl fındıkları normalde geç açan bir fındık çeşidi ama o bile tomurcuk göstermeye başladı. Olur da nisan aylarında kar düşerse fındıklar donmaya başlayacaklar. Böylece hasat düşecek ve tüketici zarar uğrayacak. Bundan 15 yıl öncesinde yine hava sıcaklıkları mevsim normalleri üzerinde gitmişti. Sonra nisan aylarında kar yağdı. Biz gece fındık ocaklarının altında araba lastikleri yakardık ki fındıklar donmasın diye. Ne kadar uğraşırsak uğraşalım bu havalar fındıkta büyük kayba neden olacak” şeklinde konuştu.
‘UMARIM BAHÇEDEN ELİMİZ BOŞ DÖNMEYİZ’
Fatma Keleş ise, “Fındıklar ve meyve ağaçları erken açtı. Eğer soğuk hava gelirse bunun peşine fındıkta donmalar olacak ve fındıklar hep yanacaklar. Hasat yapamayacağız. Fındıkların daha vakti gelmeden tomurcukları açtı. Umarım fındık toplama zamanı geldiğinde bahçeden elimiz boş dönmeyiz” ifadesinde bulundu.
FOTOĞRAFLI