Salih BÜYÜKSAMANCI/KONYA,(DHA)- Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi, ilk yerli cistus (laden) bitkili pastili ‘Viroout Herbal’ markasıyla Türkiye’ye kazandırdı. Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan ruhsatlandırılan bu ürün, ilk kez yerli Cistus creticus (Laden) bitkisi kullanılarak üretildi.
Konya Şeker’in kurucusu olduğu Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi, önemli bir başarıya imza attı. Üniversite, Türkiye’de üretimi olmayan, sadece ithal edilen cistuslu pastil ile ilgili 3 yıldır yürüttüğü bilimsel çalışmaları tamamlayarak ‘ilk yerli cistuslu pastili’ üretmeyi başardı. Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cumhur Çökmüş, Türkiye’de dışa bağımlılığı azaltacak birçok önemli projeye imza attıklarını belirtti. Çökmüş, “2013 yılında Konya Şeker tarafından 25. ve 26. dönem AK Parti Karaman Milletvekili ve PANKOBİRLİK Genel Başkanı Recep Konuk’un geniş ufku ve doğru modeli ile kurulmuş olan üniversitemiz ‘Bilgiyi Ürüne Dönüştüren Üniversite’ ilkesi doğrultusunda özellikle gıda ve tarım alanında insan refahına katkı sağlayacak ve ülkemizin dışa bağımlılığını azaltacak birçok projeyi zaten Anadolu Birlik Holding iştirakleri ile hayata geçirmişti. Fakat şimdi ilk ürünümüzü ruhsatlandırarak ülkemize kazandırmanın mutluluğunu yaşıyoruz” diye konuştu.
TRAKYA’DAN ADANA’YA KADAR UZANIYOR
Laden (cistus) bitkisinin Türkiye’de Trakya’dan Adana’ya kadar geniş bir alanda yayılış gösterdiğini hatırlatan Çökmüş, şunları söyledi:
“Çalışmamızda öncelikle 35 farklı bölgeden bitki örnekleri toplandı ve antioksidan özellikleri yönünden karşılaştırmalar yapıldı. Tarım ve Orman İl Müdürlükleri’nin de destekleriyle ham madde kaynağı olan bitkiler temin edilerek üniversitemiz bünyesinde bulunan ve Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının da destekleriyle kurulan, Yeni Nesil Gıda Kit ve Referans Madde Araştırma Geliştirme Merkezi (KİT-ARGEM) ve Konya Şeker Atıştırmalık Ar-Ge birimi alt yapısı kullanılarak tamamen üniversitemiz tarafından geliştirilen yöntem ve bileşimle ‘Viroout Herbal’ markasıyla ürünümüz geliştirildi. Daha sonra ise Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan ruhsatlandırılarak üretim gerçekleştirildi. Başlangıçtan ticari üretime kadar geçen bu süreçte yer alan üniversitemiz ve Konya Şeker personelini içtenlikle tebrik ediyorum. Bu çalışmamız ile orman yangın bitkisi, olarak tanımlanan ve yurtdışına sadece ham bitki materyali olarak satılan yerel gen kaynağımız olan laden (cistus) bitkimiz katma değerli ürünlere dönüştürüldü ve bu bitkiden yerli ve milli bir ürün elde edilmiş oldu. Bundan sonraki süreçte laden bitkisi ile ilgilii oluşacak ihtiyaçtan dolayı özellikle orman köylülerine istihdam yaratılarak kırsal kalkınmaya katkı sağlanmış olacak.”
DOĞAL ÜRÜNLERİ ENDÜSTRİYE KAZANDIRMAYI AMAÇLIYORUZ
Üniversitenin Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Münevver Sökmen de, amaçlarının doğal ürünleri endüstriye kazanmak olduğunu kaydetti.
Sökmen, “Hali hazırda piyasada satılan bir ürünün etken maddelerinin yurt dışına ülkemizden gittiğini öğrendik. Doğrusu bunu görünce iş bize biraz daha cazip geldi. Birazda milli duygularla kendi kaynaklarımızı ekonomiye aktarmak için cistus üzerinde çalışmaya başladık. Cistus bir Akdeniz ve Ege bitkisi, yoğunlukla Akdeniz ülkelerinde yetişiyor. Ülkemizde Çanakkale’den başlayarak Adana’ya, hatta Hatay’a kadar, kıyı kesimlerde uzunca bir çizgide yetişen bir bitki ve bu bitki çalımsı bir yapıya sahip, kendiliğinden büyüyor. Hatta Tarım ve Orman Bakanlığının da yangınlara sebep olduğu gerekçesiyle mücadele ettiği bir bitki. Aromatik olmasa da güzel kokan, yağlı bir bitki cistus. Türkiye’de 5 türü var, bizim kullandığımız ise cistus creticus olarak literatürde yer alan ve ülkemizde laden, kaya gülü gibi adlarla bilinen bir bitki. Normalde ülkemizde hiçbir şekilde endüstriyel olarak kullanımı yok. Özellikle Girit Adası bölgesinde yoğun bulunduğu için creticus olarak adlandırılmıştır. Endemik değil ama Türkiye’de geniş bir alanda yayılım gösteren bir bitki” diye konuştu.
TOKSİK ORGANİK ÇÖZÜCÜ KULLANMADIK
Prof. Dr. Sökmen hiçbir aşamada toksik organik çözücü kullanmadıklarını belirterek, “Gördük ki, özellikle cistus creticus türünün çok önemli bir koruyucu özelliği var ve bilinen en yüksek fenolik madde içeriğine sahip. Çok yüksek antioksidan özelliği, antiviral, antitumoral, antidiyabetik gibi birçok özelliği zaten literatürde de biliniyordu, biz de bunları tespit ettik. Bütün bunları gördükten sonra çalışmalarımızı cistus creticus üzerine yoğunlaştırdık. Biz materyalimizi doğadan kendimiz topluyoruz. Büyük miktarlarda kullanım için ise Tarım ve Orman Bakanlığının izni ile profesyonel ekiplere toplatıyoruz. Sonra bu toplanmış ürünler belli boyutta öğütüldükten sonra tamamen bizim geliştirdiğimiz, endüstriyel boyutlarda ekstrasyon sistemi kullanılarak bitkiden ayrılıyor. Bir seri işlem sonrası standardize edilmiş toz halinde etken maddeleri üretiyoruz. Bütün bu süreçlerden sonra etkinlik analizleri yapılmış ekstraktı kullanılarak pastil formuna getirdik” ifadelerini kullandı.