Laboratuvar ortamında üretilecek ‘temiz et’ için yerli formül
ANKARA Üniversitesi Kök Hücre Enstitüsü Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Can Akçalı ve ekibi ‘temiz et’ olarak adlandırılan ve laboratuvar ortamında üretilen et için gerekli olan buzağı serumuna alternatif bir solüsyon geliştirdi. Prof. Dr. Can Akçalı, “Bu iş için kullanılan özel serum çok pahalı. Bunun yerine geçecek yeni bir solüsyon ürettik. Bu solüsyonun bize maliyeti 5-10 dolar arasında” dedi.
Dünyada laboratuvar ortamında et üretimi çalışmaları hızlanırken, Türkiye’de de bu kapsamda Ankara Üniversitesi Kök Hücre Enstitüsü Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Can Akçalı ve ekibi tarafından üretimi çok pahalı olan et için fiyatı düşürebilecek bir çalışma yapıldı. Bu sayede hayvanları öldürmeden, alınan 1-2 santimetre büyüklüğünde biyopsilerden laboratuvar ortamında ‘temiz et’ üretimi yapmak artık mümkün oluyor. Prof. Dr. Can Akçalı, yaptığı açıklamada, bunun 2013 yılından beri üzerinde araştırma yapılan bir sistem olduğunu belirterek, “İlk defa 2013 yılında Hollanda’da bu şekilde laboratuvarda elde edilen etten hamburger elde edildi. Bu tadıma sunuldu. Fakat kilosu 300 bin dolardı. Daha sonra yapılan teknolojik gelişmelerle bu fiyat 2 bin 500-3 bin dolar civarında oldu. Bu fiyatın yüksek olmasının ve henüz ticarileşememesinin nedenlerinden bir tanesi bu iş için kullanılan özel serumun çok pahalı olması” dedi.
‘PATENT BAŞVURUSUNU YAPTIK’
Bu serumun anne karnındaki buzağıdan alınarak elde edildiğini söyleyen Prof. Dr. Akçalı, “1 kilogram et için bu serumdan 7 kilogram kullanmak gerekiyor. Bunun litresinin fiyatı da 400 dolar. Biz teknokentte kurduğumuz şirketle bu serumun yerine geçecek yeni bir solüsyon ürettik. Bu solüsyonun bize maliyeti 5-10 dolar arasında. Bunun için hayvan kullanılmıyor ve buzağı serumları kadar etkili olduğunu gösterdi. Bunun için eylül ayı içinde Amerikan Patent Enstitüsüne patent başvurusunda bulunduk. Bizim yapmış olduğumuz çalışmalar laboratuvar ortamında etin ticarileşmesinin önündeki engelleri kaldırmaya yönelik. Dünyada yaklaşık 80 tane şirket var, bu şirketlerle de görüşüyoruz ve malzemelerimizi onlara da yolluyoruz. Bu sayede biz global anlamda bu solüsyonların yerine geçebilecek bir solüsyon ürettiğimizi düşünüyoruz” ifadelerini kullandı.
‘GELENEKSEL ET KADAR SAĞLIKLI’
Üretilen etin en az geleneksel et kadar sağlıklı olduğunu vurgulayan Prof. Dr .Akçalı, “Hatta geleneksel et üretimi iklim konusunda, metan gazından dolayı karbondioksit salınımına neden oluyor. 1 kilogram etin üretimi sırasında 15 ton su harcanıyor, bu hayvanların beslenme ve barınması için 178 metrekarelik bir araziye ihtiyaç var. Bu bütün bunları ortadan kaldırıyor. Sadece alacağınız bir biyopsi ile önümüzdeki yıllarda bu kadar fazla hayvan yetiştirmenin ihtiyacı kalmayacak. Nüfusun artışına uygun olarak toprakları veya su kaynaklarını artıramayacağımıza göre, herkesin yeterli bir şekilde protein tüketebilmesi için bu ilerde çok geçerli çözüm olacak. Geleneksel hayvancılıkta hayvanları korumak amacıyla kullanılan antibiyotikler burada söz konusu olmadığı için insan sağlığı için önemli bir katkı olacak” diye konuştu.
‘2025 YILINDA PİYASADA OLACAK’
Prof. Dr. Akçalı, solüsyonunun hazır olduğunu ve yurt dışındaki değişik yerlerde de bunu sunduklarını belirterek, yatırımcılarla da görüştüklerini ifade etti. Akçalı, “Birleşmiş Milletler Dünya Tarım Örgütü’nün raporuna göre, 2030 yılında yıllık et tüketiminin yüzde 10’unun laboratuvarda üretilen et olacağı öngörülüyor. Fiyatın düşmesi bunu daha da öne çekecek. Dolayısıyla bizim ürünümüz hazır fakat daha çok miktarda üretip et üreten, bu alanda çalışan firmalarla iş birliği yaparak bunun devam etmesi gerekiyor ki global olarak bu ürünü diğer ülkelerle paylaşabilelim. 2025 yılında bunlar piyasada olacak. Fakat bizim amacımız bunu daha düşük fiyata mal edip dünya üzerinde çok daha fazla insanın faydalanmasını sağlamak” dedi.
Görüntü Dökümü:
-Prof. Dr. Akçalı ile röp
-Laboratuvardan görüntü
-Detaylar
Haber-Kamera:Pelin ÜZEK KILIÇ-Onur Can KANKAL/ANKARA,(DHA)-
