ANKARA, (DHA)- SANAYİ ve Teknoloji Bakanlığı, Cumhuriyet’in 100’üncü yılında Ay’a gönderilecek insansız araçta kullanılması planlanan milli ve özgün hibrit roket motorunun, ilk sınavını başarıyla geçtiğini duyurdu. Bakan Mustafa Varank, “2023’te biz Ay misyonu hedefimizin ilk ayağını başarabileceğimizi düşünüyoruz. Yani uzay aracımızı inşallah Ay ile buluşturacağız” dedi.
Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre; Bakan Varank, milli ve özgün hibrit roket motorları geliştiren Delta V’nin İstanbul Şile’deki Roket Motoru Ateşleme Tesisi’ni ziyaret etti. Burada düzenlenen toplantıya, Bakan Varank’ın yanı sıra, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, Savunma Sanayii Başkan Yardımcısı ve Delta V Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Yiğit, BAYKAR Teknik Müdürü Selçuk Bayraktar, TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal, Türkiye Uzay Ajansı (TUA) Başkanı Serdar Hüseyin Yıldırım, TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Enstitüsü Müdürü Mesut Gökten, TÜBİTAK SAGE Enstitüsü Müdürü Gürcan Okumuş ve Delta V Genel Müdürü Arif Karabeyoğlu katıldı. Toplantıda, 2023’te Ay’a sert iniş yapması planlanan uzay aracının geliştirme çalışmaları ele alınırken, hibrit roket motorlarının ateşleme sistemleri, yüksek basınçlı kompozit tanklar, vana ve regülatör sistemleri detaylı olarak masaya yatırıldı.
TARİHİ TEST
Heyet, toplantının sonunda roket motorları testlerinin yönetildiği komuta merkezine geçti. Alınan güvenlik önlemlerinin ardından ateşleme için geri sayım başlatıldı. Bakan Varank’ın komutuyla, ilk olarak Delta V tarafından geliştirilen ve uzay sınırını aşacak Hibrit Sonda Roketi’nin (SORS) itki sistemi dikey ateşleme testi yapıldı. İkinci ateşleme ise Milli Uzay Programı’nın 2023 yılında ‘Ay’a Sert İniş’ görevinde kullanılması planlanan hibrit roket motoru için yapıldı. Yapılan testler başarıyla sonuçlandı. İki motor da planlanan süre boyunca sorunsuz şekilde çalıştı.
TEST SONRASI BRİFİNG
Bakan Varank ve beraberindeki heyet, ateşlemeler sonunda tekrar test sahasındaki sistemleri inceleyerek testin sonuçları hakkında bilgi aldı. Varank, daha sonra yaptığı açıklamada, çok başarılı iki ateşleme yaptıklarını; SORS ateşlemesi, hem de Ay misyonunda kullanılması planlanan hibrit motorun ilk ateşlemesini gerçekleştirdiklerini belirtti. Testlerde 50 saniye gibi hedeflenen süre bulunduğunu söyleyen Varank, “Bu 50 saniyelik ateşlemenin tamamını başarıyla bitirdi. Ay misyonunda kullanılabilecek motorun ilk denemeleri başarıyla yapıldı” dedi.
‘BÜTÜN KABİLİYETLERİ KULLANMAK İSTİYORUZ’
Bakan Varank, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Türkiye’nin uzaydaki 10 yıllık yol haritasını açıkladığını ve bu yol haritasının en önemli bileşenlerinden bir tanesinin ‘Ay Misyonu’ olduğunu belirterek, “Ay misyonunda hedefimiz 2023 yılında Türkiye’nin kendi uzay aracını Ay’a ulaştırabilmesi. Burada da Türkiye’deki bütün kabiliyetleri, bütün firmalarımızın kabiliyetlerini kullanmak istiyoruz. Delta V de özellikle dünyada yeni bir teknoloji olarak kabul edilen hibrit roket motorları çalışan, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı’na ait bir firmamız. Arif Karabeyoğlu hocamız tüm bu süreçleri yürütüyor” diye konuştu. Varank, iki ateşlemeye şahitlik ettiklerini anlatarak, “Bir tanesi 635 milimetrelik sonda roketinin, önümüzdeki ay fırlatması yapılacak motorun ateşlemesi. Aynı zamanda Ay misyonunda, yani uzayda kullanmayı hedeflediğimiz daha küçük bir motorun da yine ateşlemesinin testlerini yapmış olduk. Türkiye özellikle uzay alanında kabiliyetlerini tüm dünyaya göstermek, aynı zamanda bu kabiliyetleri ticarileştirmek, bundan ekonomik fayda elde etmek isteyen bir ülke. Dolayısıyla bu alanda geliştirdiğiniz teknolojiler çok değerli” ifadesini kullandı.
‘TÜRK BAYRAĞINI AY İLE BULUŞTURACAĞIZ’
Varank, sıvı oksijen oksitlemeli hibrit motor teknolojisinin çok önem verdikleri yeni bir teknoloji olduğunu, ateşlemeleri başarıyla gerçekleştirdiklerini, bu süreçte heyecan ve mutluluk duyduklarını ifade etti. Gençlerin Türkiye’nin geleceğine yatırım yapmak ve teknolojiyi geliştirmek için büyük bir gayret gösterdiklerini vurgulayan Bakan Varank, şöyle konuştu:
“Sonda roket motorunun bir örneği, inşallah mayıs ayında Sinop’tan ateşlenecek. Önemli mesafeleri kat etmesini planlıyoruz.2023’te biz Ay misyonu hedefimizin ilk ayağını başarabileceğimizi düşünüyoruz. Yani uzay aracımızı inşallah Ay ile buluşturacağız. Türk bayrağını Ay ile buluşturmuş olacağız. Bu manada motorun ilk ateşlemesini burada yapmak bizim açımızdan mutluluk ve gurur verici.”
Delta V Genel Müdürü Arif Karabeyoğlu ise, her iki motorun da beklenen performansı tam manasıyla sağladığını vurgulayarak, “İstediğimiz ateşleme sürelerini elde ettik. Ay’a gidecek uzay aracının roket motorunu test ettik. Adım adım aya gidiyoruz” dedi.
FOTOĞRAFLI
