-Türkiye tedarik zincirinin merkez üssü olma yolunda
-Lojistik Master Planı ile sektör kırılganlığı azalacak
İSTANBUL, (DHA) – Koronavirüs salgınıyla beraber taşımacılığın öneminin arttığını belirten Prof. Dr. Erkut Akkartal, son nokta teslim şirketlerindeki artışın Türkiye için avantaj sağladığını söyledi. Tedarik zincirinde merkez üssü konuma gelmenin Türkiye için uzak olmadığını belirten Akkartal, “Tedarik zincirinde kuvvetli bir olasılıkla V şeklinde toparlanma söz konusu. Tedarik zincirinin kırılganlığı Lojistik Master Planı ile azalacaktır” dedi.
Koronavirüs salgını dünya çapında birçok sektörü olumsuz etkiledi. Geçen sene olan gelişmelere göre ilk anda yüzde 50’ler seviyesinde bir üretim düşüşü, yüzde 10’lar seviyesinde de Dünya Gayrisafi Milli Hasılasında düşüş görüldüğünü söyleyen Yeditepe Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi Lojistik Yönetimi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Erkut Akkartal, pandeminin tedarik zincirine etkilerini değerlendirdi. Prof. Dr. Akkartal, “Türkiye açısından geçmişe baktığımızda krizlerden çıkış, beklenenden çok daha hızlı olmuştur. Bu küresel bir kriz olduğu için insanlar daha uzun sürecek algısına sahip oldu ama çıkış beklenenden de hızlı oldu. Baltık Kuru Yük Endeksi’ne baktığımızda ciddi oranda yükselme görüyoruz” ifadelerini kullandı.
TEDARİKTEKİ KÜÇÜK PROBLEMLER KRİZ HALİNE GELİYOR
“Tedarik zincirini diğer sektörlerden ayıran şey, küçük bir problem anında kriz haline gelebiliyor” diyen Prof. Dr. Akkartal, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Tedarik zincirinde meydana gelen küçük problemler anında kriz haline gelebiliyor. Konteyner krizinde insanlar yüklerini koyacak konteyner bulamadılar. Tedarik zinciri diğer sektörlere nazaran çok daha kırılgan. Sağlıktaki tedarik zinciri birçok malzemede büyük sekteye uğradı. Etki dolayısıyla ülkeler biraz daha içe dönmeye başladı. Çin’den İtalya’ya giden maskeler Çekya’da durduruldu. Merkeziyetçiliğe doğru bir dönüş var. Ülkeler biraz daha risklerini azaltıp yerli üretime doğru dönme motivasyonu hissetmeye başladılar.”
TÜRKİYE GÜÇLÜ BİR YABANCI SERMAYE AKIŞINA MARUZ KALACAK
Türkiye’nin jeopolitik ve jeostratejik konumunun önemine değinen Prof. Dr. Akkartal, “Türkiye, Doğu ile Batı’yı karadan, Kuzey ile Güney’i denizden birbirine bağlayan konumda. Bu konumu her zaman avantaj olarak kullanmak istiyoruz fakat lojistik master planımız olmadığından dolayı buna ulaşamıyorduk. Artık var. 2019’da lojistik master planı yayınlandı. Bir Kuşak Bir Yol Projesi var. Çin’den gelip Avrupa’ya ulaşan eski İpekyolu tekrar canlanıyor. Bu kapsamda özellikle Çin’in yatırımları var. Türkiye’de Ambarlı Limanı’nı satın aldılar. Çeşitli satın almalarla yabancı sermayenin direkt yatırımı ile Türkiye güçlü bir sermaye akışına maruz kalacak” ifadelerini kullandı.
SON NOKTA TESLİM ŞİRKETLERİ DÜNYAYA YAYILIYOR
Türkiye’de 27 lojistik köy projesi bulunduğunu hatırlatan Prof. Dr. Akkartal, “Bu lojistik köylerin canlanması salgın dolayısıyla daha hızlı söz konusu olacaktır. Türkiye’nin, kendi üretebileceği mal ve hizmetleri içeri doğru kaydırmasıyla bir avantaj sağlayacağını düşünüyorum. Diğer taraftan özellikle son nokta teslimindeki şirketlerin Türkiye’de artmasıyla ve Türkiye’deki şirketlerin dünyaya yayılmasıyla bu durum, krizden daha hızlı çıkış için bir avantaj olarak karşımıza çıkabilir” diye konuştu.
TEDARİK ZİNCİRİNDE V ŞEKLİNDE TOPARLANMA SÖZ KONUSU
Türkiye’nin tedarik zincirinin merkez üssü olma potansiyelinin yüksek olduğuna vurgu yapan Prof. Dr. Akkartal, “Beklenenin aksine diğer krizlerde olduğu gibi tedarik zincirinde bir V şeklinde toparlanma görülebilir. Bizim gelecek sene düze çıkacağımıza inanıyorum. Türkiye, genç nüfusu olan ve dinamik bir ülke. Yer altı kaynakları da çok zengin bir ülke. Krizden çıkış hızı diğer ülkelerden çok daha hızlı bir ülke. Gelecek sene oldukça iyi bir toparlanmaya gireceğini bekliyorum” dedi.
GÜMRÜK MEVZUATININ DAHA YALIN HALE GETİRİLMESİ GEREKİYOR
Lojistik Performans Endeksi’nde Türkiye’nin alt sıralarda olduğunu ifade eden Prof. Dr. Akkartal, sözlerine şöyle devam etti:
“Bu endeksin göstergesi niteliğinde alt sektörler var. Bunlara daha fazla yatırım yapılması gerekiyor. Gümrük mevzuatımızın daha yalın hale getirilmesi gerekiyor. Tedarik zincirleri bilgi sistemlerinin alt yapısının çok daha sağlam hale getirilmesi gerekiyor. Bu ikisi bu sene ortaya konan lojistik master planı ile birleştiği takdirde Türkiye’de sektördeki kırılganlık azalacaktır.”
DURMAYAN TEK SEKTÖR
Gençlerin lojistik ve tedarik zinciri sektörüne daha çok ilgi göstereceklerini beklediğini belirten Prof. Dr. Akkartal, “Her sektörün salgınla beraber durduğu dönemde durmayan tek sektör Lojistik idi. Bu sektör durursa hayat durma noktasına gelir. İnternetten her şeyi yapabilirsiniz ama ışınlanma teknolojisi gelmediği sürece yiyecekleri sizin kapınıza birilerinin getirmesi lazım” diyerek sözlerini tamamladı.
