Rojda ALTINTAŞ – Feridun AÇIKGÖZ / İstanbul (DHA) Türkiye’de her gün devasa boyutlarda çöp ortaya çıkıyor. Bu atıkları geri dönüşüme sağlamak için ayrıştırmaya mutfakta başlamak gerekiyor. Atıkların evde ayrıştırılırken nelere dikkat edilmesi gerektiğini anlatan Temiz Atık Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Esra Kara, “Eğer biz ambalaj atıklarımızı ayrı bir poşette tutarsak ve ağızlarını sıkıca kapatırsak onların kirlenmesini önlemiş oluruz. Bu sayede atıklarımız temiz bir şekilde geri dönüşüm tesislerine gidebilirler” dedi.
Türkiye’de her yıl milyonlarca ton atık üretiliyor. Yetişkin bir birey de günde ortalama bir buçuk kilogram çöp üretiyor ve bu çöplerin büyük kısmını ambalaj atıkları oluşturuyor. Her gün evlerde de yoğurt kabı, içecek şişeleri, konserve kutular, kavanozlar, marketlerden satın alınan gıda ürünlerinin sarılı olduğu paketler gibi onlarca ambalaj atığı çıkıyor. Bu atıkları mutfakta ayrıştırmak için önce atıkları cinslerine göre ayırmak gerekiyor. Bu sayede geri dönüşüm tesislerinde süreç daha hızlı ilerliyor. Diğer yandan birçok insanın piknik yaparken çekirdeklerini pet şişelere atması da geri dönüşüme zarar veriyor çünkü pet şişenin içerisine atılan çekirdek veya sigara izmariti pet şişenin dönüştürülmesini engelliyor. Karton ve plastik ayrımı da geri dönüşüm için büyük önem taşıyor. Pandemi dolayısıyla evlere verilen yemek siparişleri de çoğu zaman karton kutularda getiriliyor. Karton kutular içerisindeki sos kabı gibi plastiklerin ayrıştırılarak çöpe atılması gerekiyor. ‘Geri dönüşüm mutfakta başlar’ diyen Temiz Atık Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Esra Kara, bu atıkları evde ayrıştırırken nelere dikkat edilmesi gerektiğinin detaylarını anlattı.
“O ÇÖPLERDEN MİLLİ DEĞERLERİMİZİ KURTARMAK İSTİYORUZ”
Mutfakta doğru bir şekilde ayrıştırmayı anlatan Temiz Atık Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Esra Kara, “Geri dönüşüm mutfaklarımızda başlar. Bizler nasıl tüketip onları çöp poşetlerine atıyoruz ama onların tamamı geri dönüştürülebilir atıklarımız olabiliyor. Bizler o atıkları aynı poşetin içerisine attığımızda bütün geri dönüştürülebilir öz kaynaklarımız çöpe gidiyor. Bizler o çöpten o milli değerlerimizi kurtarmak istiyoruz. Sıfır atığa giden yol mutfaklarımızda doğru şekilde ayrıştırma yapmayı öğrenmemizle mümkün olacak. Kullandığımız ürünlerin tamamı ambalajın içerisinde. Eğer biz geri kazandırabilirsek temiz bir şekilde geri dönüşüme kazandırabilirsek tekrardan aynı ürünler yapılacak ve üretime tekrar dahil edilecektir. Belediyeler bu konuya çok ciddiyetle eğiliyor. Bu konuda kendi sahalarında kendi ayrıştırmalarını yapabiliyorlar. Eğer biz ambalaj atıklarımızı ayrı bir poşette tutarsak ve ağızlarını sıkıca kapatırsak onların kirlenmesini önlemiş oluruz. Bu sayede atıklarımız temiz bir şekilde geri dönüşüm tesislerine gidebilirler. Örneğin pet şişeyi çöp olarak görüyoruz. Onların ham madde olduğunu anlamamız lazım ve içlerine bir şey sıkıştırmamamız lazım. Geri dönüşüm tesislerinin işlerini zorlaştıracak olan şey budur. Mesela insanımız piknik yaptığı yerde çekirdek yedikten sonra yere atmamak için pet şişenin içerisine sıkıştırıyor bu o pet şişe geri dönüşüm tesisine ulaşsa dahi maalesef çöp oluyor. Biz geri dönüştürülebilir atıklarımızı nasıl içlerine bir şey sıkıştırmadan içlerinde başka bir gıda olmadığı emin olarak kapağını kapatarak doğru bir şekilde atarsak o zaman inanın tekrardan üretime geri kazandırılabilir” dedi.
“İÇERİSİNE SİGARA İZMARİTİ SIKIŞTIRILAN PET ŞİŞE ÇÖP OLUYOR”
Sigara izmaritlerinin geri dönüşüme engel olduğunu belirten Kara, “Restoranlarda yemek yediğimiz yerlerde en çok karşılaştığımız şey ayran kaplarının içerisinde yiyecek ya da peçete sıkıştırılması. Bunlar bizim için çok büyük şeyler çünkü bu ayran kabının materyali pahalı bir materyaldir ve bizler için çok önemlidir. Kesinlikle içlerine bir şey sıkıştırmadan temiz bir şekilde geri dönüşüme gönderebilirsek bu konuda da restoran çalışanları bu işi gerçekten doğrusuyla yaparlarsa bizler kazanırız. İçecek şişelerinin içerisine bizler sigara izmaritlerini atıyoruz. Bunlar geri dönüşüme gittiklerinde tesiste çöp oluyorlar o yüzden bunu kesinlikle yapmamamız lazım. Pandemi dolayısıyla dışarıdan yemek söylüyoruz bu yemekler kartonlarda ya da kutularda geliyor. Kutularda geldiğinde içerisindeki sos kabı gibi plastikleri çıkartıp bu şekilde katlayarak yer işgalini engelleyerek bunu da kağıt geri dönüşümüne göndermemiz gerekiyor” dedi.
FOTOĞRAF
