İSTANBUL, (DHA) – İstanbul Aydın Üniversitesi, Rinaldo Marmara’nın, Vatikan Dışişleri Bakanlığı arşivi ışığında kaleme aldığı “Türkiye ile Vatikan Diplomatik İlişkilere Doğru” adlı eserini yayınladığını duyurdu. Tarih araştırmacılarına büyük bir hizmet sunacak olan eserin, Türkiye-Vatikan ilişkilerinin tarihine ait Türkiye’deki ilk belgeli katalog kitap olma özelliği taşıdığı kaydedildi.
Rinaldo Marmara’nın Vatikan Dışişleri Bakanlığı arşivi ışığında kaleme aldığı “Türkiye ile Vatikan Diplomatik İlişkilere Doğru” adlı belgeli katalog eseri, İstanbul Aydın Üniversitesi Yayınları etiketiyle piyasaya çıktı.
“TÜRKİYE’DE İLK OLMA ÖZELLİĞİ TAŞIYOR”
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Rinaldo Marmara, “Monsignor Angelo Rotta’nın Vatikan’ın 1925’ten 1930’a kadar Boğaziçi kıyılarındaki gayrı resmi temsilciliğiyle ilgili, Vatikan Dışişleri Bakanlığı arşivlerinden belgelerin yer aldığı katalog, Türkiye’de bir ilk olma özelliğini taşıyor. Arşiv, Türk tarihine ilişkin belgeler bakımından da oldukça zengin. Günümüzde çok az araştırmacı Vatikan’ın bu zengin arşivlerinden faydalanabiliyor. Bunun kanıtı olarak da şimdiye kadar Türkiye’de yapılan araştırmaların kaynakçalarında Vatikan arşiv belgelerine rastlanmamasını gösterebiliriz” dedi.
TÜRKİYE BELGELERİ İTALYANCA VE FRANSIZCA
Vatikan Arşivleri’nde Türkiye tarihiyle ilgili evrakların özellikle de 19’uncu ve 20’nci yüzyıllara ait olanların İtalyanca ve Fransızca olduğunu kaydeden Marmara, “Belgeli kataloğumuzun amacı lisan zorluğunu aşmak ve bunun da tek yolu olarak da Türkçe özetini ve referansı sunduğumuz belgelerinin İtalyanca ve Fransızca tıpkıbasımını vermek oldu. Böylece belgeleri Vatikan’dan istemeye gerek kalmıyor. Diplomatik belgelerin Dışişleri bölümünde bulunmasından dolayı bu belgeleri zaten tamamını fotokopi olarak almak mümkün değil. Bu sebeple belgeli kataloğumuz bunu önemli bir kaynak olarak İstanbul Aydın Üniversitesi Yayınları ile araştırmacılara sunduk” diye konuştu.
Bu belgeler aynı zamanda, Cumhuriyetin ilk dönemindeki siyasi iklimin bir Katolik yetkili tarafından hangi çerçevede ve nasıl algılandığına dair önemli ipuçları da içeriyor. 1960’ta resmi ilişkiler başlamadan önce Vatikan ve Türkiye arasında dostane ilişkiler ortaya çıkıyor.
“EN TARAFSIZ ARŞİV”
Rinaldo Marmara “Her devletin arşivi kendi milli görüşlerini yansıtmaktadır. Vatikan arşivleri hiçbir milletin devlet görüşünü veya etkisini yansıtmamaktadır. Bu yüzden Vatikan Arşivleri en tarafsız arşivler olarak kabul edilir. Eşine az rastlanır zengin bilgi birikimi Türkiye’yi ilgilendiren yüzbinlerce belge mevcuttur” açıklamasında bulundu.
RİNALDO MARMARA KİMDİR?
Dünyada Vatikan “özel” ya da “gizli” arşivlerine girebilen, orada uzun yıllar çalışabilen az sayıda kişiden biri olan Rinaldo Marmara; “Osmanlı Başkentinde Bir Levanten Semti: Galata-Pera” kitabının yazarı, Pangaltı doğumlu bir Levanten. Söz konusu kitabı kaleme alırken, raf uzunluğu 87 kilometreyi bulan Vatikan arşivlerinden faydalanan Marmara, Fransa Montpellier Paul Valery Üniversitesi’nde Bizans’tan günümüze Latin ve Levanten cemaatinin kuruluş, yükselme ve gerileme dönemleri hakkında doktora yaptı. 50’ye yakın kitabı bulunan Marmara, Türkiye Katolik Ruhani Reisler Kurulu’nun resmi tarihçisi ve Vatikan tarafından verilmiş “Chevalier de I’Ordre de Saint-Gregorie Grand” ve Polonya Cumhuriyeti tarafından verilen “Bene Merito” nişanlarının sahibidir.
