İlknur SARGUT-Hüseyin ÇAKMAK/İSTANBUL, (DHA)- Yeni koronavirüs salgını Çin’de ortaya çıkar çıkmaz Ar-Ge’ye başlayan firmanın COVID-19 test kitleri, İngiltere, İtalya, Fransa gibi Avrupa ülkeleri başta olmak üzere dünyada 50 ülkeye ihraç ediliyor. Türkiye’ye 2020’de 50 milyon dolar civarında döviz kazandırdıklarını ifade eden Anatolia Tanı A.Ş.Yönetim Kurulu Başkanı Alper Akyüz, “80 milyon liralık bir yatırımla yeni ve çok daha büyük bir Ar-Ge merkezi kurduk. Burada çok daha fazla araştırmacıyla çalışmalarımıza devam edeceğiz” dedi.
Koronavirüsün Çin’de ortaya çıkmasının ardından dünyayı etkisi altına alabileceğini öngören ve ilk koronavirüs test kitini 2020 Şubat’ında İtalya’ya ihraç eden Anatolia Tanı A.Ş, bu test kitini geliştirip üreten dünyanın ilk firmalarından biri oldu. Şirket son bir yılda İtalya, İngiltere, Fransa, Polonya, Ukrayna, Portekiz, Bangladeş, Birleşik Arap Emirlikleri, Pakistan, Arjantin, Güney Afrika, Türkmenistan, Ürdün, Mısır, Kanada, Gürcistan ve Irak’ın aralarında bulunduğu 50’den fazla ülkeye 15 milyondan fazla izolasyon ve test kiti ihraç etti.
“KORONAVİRÜS TEST KİTİNİN GELİŞTİRİLMESİ 2019’UN SONUNDA BAŞLADI”
Firmanın Anatolia Geneworks markasıyla 130’dan fazla patojeni tespit eden 300’ün üzerinde kit ürettiğini belirten Anatolia Tanı A.Ş.Yönetim Kurulu Başkanı Alper Akyüz, “Koronavirüs salgınıyla beraber kitlerin hangi alanlarda kullanıldığı ve insan sağlığı açısından önemi daha iyi anlaşıldı. Virüsün alt tipleriyle ilgili daha önce yapmış olduğumuz farklı çalışmalar vardı. Koronavirüsle ilgili Ar-Ge’miz 2019’un sonunda başladı.Çin’den gelen ‘gizemli hastalık’ haberleri üzerine hazırlıklarımıza başladık. Bunun kısa sürede pandemiye dönüşebileceğini fark ettik. Çalışmalarımızın sonunda 2020 Şubat ayında ürünümüz kullanıma hazır hale getirildi. Bunun üzerine ilk test kitimizi 2020 Şubat ayında İtalya’ya gönderdik. Sonrasında pek çok Avrupa ülkesinden talep geldi” diye konuştu.
15 MİLYONU AŞAN KİT ÜRETİMİ, 50 MİLYON DOLARLIK KAZANÇ
Kitlerin hızlı bir şekilde Türkiye’den ihtiyaç duyan ülkelere ulaştırıldığını anlatan Alper Akyüz, “Polonya Sağlık Bakanlığı kitleri alabilmek için ülkemize özel uçak gönderdi. Uzun zamandır Türkiye’de çok çeşitli hastane ve laboratuvarlarda ürünlerimizi kullanıma sunuyoruz. Türkiye’de 100’ün üzerinde laboratuvar ve hastanede ürünlerimiz kullanılıyor, 50’nin üzerinde farklı ülkeye ihraç ediliyor. İhraç edilen ülkelerin arasında İtalya, İngiltere, Fransa, Romanya, Polonya gibi Avrupa ülkeleri ağırlıkta. Bu ülkelerin yanı sıra Arjantin’den Tayland’a, Güney Afrika’dan Kanada’ya kadar dünya ölçeğinde geniş bir alanda satışlarımız devam ediyor. Real-Time PCR kiti ve izolasyon kiti anlamında 15 milyon testin üzerinde satış yaptık. Bunun sonucunda Türkiye’ye 2020’de 50 milyon doların üzerinde döviz kazandırdık” değerlendirmesinde bulundu.
“80 MİLYON LİRALIK YATIRIMLA YENİ AR-GE MERKEZİ”
Uzun yıllar test kitine ihtiyacın devam edebileceğini ifade eden Akyüz, 80 milyon liralık bir yatırımla yeni ve çok daha büyük bir Ar-Ge merkezi kurduklarının bilgisini verdi. Akyüz, “2021’de de benzer tempoyu koruyoruz. Her ne kadar aşılama çalışmaları hız kazanarak devam etse de test ihtiyacı bitmiş değil. İleriki yıllarda test kiti üretimimiz artarak devam edecek. Uzun yıllar ihtiyaç devam edecek gibi görünüyor. Biz de bu talebi karşılamak için var gücümüzle çalışıyoruz. Yıllar içerisinde çalışan sayımız çok arttı. Şuanda35’i Ar-Ge merkezimizde olmak üzere 100’ün üzerinde personelimiz var. Yeni Ar-Ge merkezimize önümüzdeki aylarda taşınacağız. Burada çok daha fazla araştırmacıyla çalışabileceğimizi ümit ediyoruz” dedi.
“İYİ TASARLANMIŞ PCR KİTİNİN DOĞRU SONUÇ OLASILIĞI YÜZDE YÜZ”
Son günlerde bazı PCR test kitlerinin hatalı sonuç verdiğinden söz edilmesine değinen Alper Akyüz, “İyi tasarlanmış ve üretilmiş bir PCR kitinin doğru sonuç verme olasılığı yüzde yüz. Herhangi bir şekilde pozitif vakayı kaçırma olasılığı yok. Ancak şunu belirtmekte fayda var. Her kitin kendine özgü bir hassasiyet limiti var. Eğer kişideki viral yük bunun altındaysa kitin tespit edememe olasılığı bulunabilir. Bunlar dışında kişiden numune alımı sırasında oluşabilecek birtakım negatif etkiler, kitin saklama koşulları, uygulanma esnasında rastlanacak aksaklıklar istenmeyen sonuçlara neden olabilir” ifadelerini kullandı.
Anatolia Geneworks Ar-Ge Direktörü ve kurucu ortağı Moleküler Biyolog Dr. Elif Akyüz ise çeşitli ülkelerden gelen talepler üzerine 12 yeni koronavirüs kiti geliştirdiklerini anlatarak şunları söyledi:
“Hepatit, AIDS, COVID-19, sıtma, tüberküloz gibi enfeksiyon hastalıklarını ve AileselAkdeniz ateşi gibi kalıtsal hastalıklarısaptamaya yönelik kitlerimiz mevcut. 2019 Kasım’da Çin’de ‘gizemli virüsün’ 10 kişiyi hasta ettiğine dair küçük bir haber ilgimizi çekti ve bu haberleri takip etmeye başladık. Virüsün hızla yayıldığını fark ettik.Virüsü tespit eden kit geliştirme kararı aldık. Şubat 2020’de kiti kullanıma sunabilen ilk firmalardan biri olduk. Hem Ar-Ge ekibimiz hem üretim ekibimiz talebi karşılayabilmek için fedakarca ve çokyoğun çalıştı. Şu anda da çeşitli ülkelerden gelen taleplere karşılık 12 yeni koronavirüs kit versiyonunu geliştirmiş bulunuyoruz.”
