İSTANBUL, (DHA)- Tuvalet eğitiminin zaman gerektirdiğini ve bu nedenle ailelerin sabırlı olunması gereken bir durum olduğuna vurgulayan Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Akif Çelik, “Çocuğunuzu kucaklayarak teşvik etmeli başardığı zaman övmelisiniz. Cezalandırmak ve azarlamak çocuğunuzun kendisini kötü hissetmesine ve tuvalet eğitiminin süresinin uzamasına neden olacaktır” dedi.
Çamlıca Medipol Üniversitesi Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Akif Çelik, ebeveynlerin tuvalet eğitimi sırasında dikkat etmesi gerekenleri paylaştı. Tuvalet eğitiminin zaman gerektirdiğini ve bu nedenle sabırlı olunması gereken bir durum olduğuna vurgu yapan Uzm. Dr. Akif Çelik, “İdrar ve dışkı kontrolü sosyal gelişimin önemli bir parçasıdır. Çocuğunuza tuvalet eğitimini öğretmek zaman alabileceğinden, bu süre zarfında anlayışlı ve sabırlı olmanız gerekir. Burada unutulmaması gereken en önemli konu, çocuğunuz tuvalette iken onu cezalandırmamanız gerektiğidir” dedi.
“ÇOCUĞUNUZUN GAYRETİNİ DESTEKLEYİN”
Tuvalet eğitiminin başarısının çocuğa tuvalet eğitimini uygun bir hızda öğretmeye bağlı olduğunu anlatan Uzm. Dr. Akif Çelik, “Çocuğunuzun gayretini desteklemeli, hızlı sonuç almak için zorlamamalısınız. Çocuğunuzu kucaklayarak teşvik etmeli başardığı zaman övmelisiniz. Bir hata yaptığında çok üstünde durmadan düzeltmeli ve üzülmemeye gayret göstermelisiniz. Cezalandırmak ve azarlamak genellikle çocuğunuzun kendisini kötü hissetmesine ve tuvalet eğitiminin süresinin uzamasına neden olacaktır” uyarısında bulundu.
BİR ÇOCUK TUVALET EĞİTİMİNE NE ZAMAN HAZIR OLUR?
Tuvalet eğitimine başlanması gereken belirlenmiş herhangi bir yaş aralığı olmadığını hatırlatan Çelik, “Doğru zaman çocuğunuzun fiziksel ve psikolojik gelişimine bağlıdır. 18 ve 24’üncü aylar arasında genelde çocuklarda tuvalet eğitimine hazır olduklarına dair işaretler görülür, fakat bazı çocuklar tuvalet eğitimi için 30’uncu aydan veya daha sonrasından önce hazır olamayabilirler. Çocuğunuz tuvalet eğitimine duygusal olarak da hazır olmalıdır. İstekli olmalıdır, sizinle çatışmamalıdır veya korku belirtisi göstermemelidir. Eğer çocuğunuz şiddetli bir direnç gösterirse, en iyisi tuvalet eğitimi için bir süre beklemek olacaktır.”
Çocuğunuzun tuvalet eğitimi konusunda hazır olduğunu gösteren bulgular;
“Çocuğunuzun gün boyunca en az 2 saat kuru olduğu zaman varsa veya çocuğunuz uykusundan kuru olarak kalkıyorsa. Bağırsak hareketleri düzenliyse ve kakasını yapma zamanı tahmin edilebiliyorsa. Yüz ifadeleri, duruşu veya sözleri ile idrarı veya kakası geldiğini belirtebiliyorsa. Basit talimatları yerine getirebiliyorsa. Tuvalete kadar gidip gelebiliyor ve kıyafetlerini çıkarmaya yardım edebiliyorsa. Tuvaletini bezine yaptığında rahatsız oluyor ve değiştirilmesini istiyorsa. Lazımlık veya tuvalet kullanmak yönünde istekliyse. Büyükler için olan iç çamaşırları giymek istiyorsa, tuvalet eğitimi için hazır olduğu düşünülmelidir.”
Evde stresli olayların yaşandığı durumlarda, yeni becerilerin öğrenilmesi daha zor olabileceğini hatırlatan Çelik, “Bazı durumlarda tuvalet eğitimini ertelemek gerekebilir. Bu durumları sıralayacak olursak. Aileniz yeni bir yere taşındıysa veya yakın zamanda taşınacaksa, bir bebek bekliyorsanız veya yakın zamanda yeni bir bebeğiniz olduysa, ailede önemli bir hastalık, yakın zamanda bir kayıp veya başka bir aile krizi mevcutsa tuvalet eğitimini ertelemek çocuğunuz için daha iyi olabilmektedir” ifadelerini kullandı.
TUVALETİ KULLANMAYI NASIL ÖĞRETEBİLİRSİNİZ?
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzm. Dr. Akif Çelik, son olarak şu uyarılarda bulundu:
“Kelimeleri dikkatli seçmeleyiz; vücut bölümlerini, mesaneyi ve bağırsak hareketlerini tanımlarken hangi kelimeleri kullanacağınıza dikkatli bir şekilde karar vermelisiniz. Arkadaşlarınıza, komşularınıza, öğretmenlerine ve çocuğunuzla ilgilenen diğer kişilere de bu kelimeleri hatırlatmalısınız. Çocuğunuzu kırmayacak, kafasını karıştırmayacak veya çocuğunuzu utandırmayacak uygun sözcükleri kullanmak, en iyi davranış olacaktır.
“Atıkları tanımlamak için “kirli”, “terbiyesiz” veya “kokmuş” gibi sözcükleri kullanmaktan kaçının: Bu negatif terimleri kullanmak çocuğunuzun kendisini utanmış veya sıkılmış hissetmesine neden olabilir.”
“Lazımlık almak; Çocuğunuz hazır olduğunda ilk olarak bir lazımlık tercih edilmelidir. Çocuklar lazımlığa rahatça ulaşabildikleri ve oturabildikleri için, küçük çocuklarda lazımlık kullanılması daha kolay ve uygun bir seçenektir. Çocuklar sıklıkla yetişkinlerin banyo ve tuvaletteki aktivitelerine ilgilidirler. Eğer mümkünse kız çocuklarına anneleri tarafından, erkek çocuklara babaları Tarafından tuvalet eğitimindeki doğru davranışlar gösterilmelidir. Çocuklar bu davranışları büyük kız ve erkek kardeşlerinden, arkadaşlarından ve akrabalarında da öğrenebilirler.”
“Çocuğunuzun lazımlığa gitmesi gerektiği durumları tanımasına yardımcı olmak; çocuğunuz idrarını ya da kakasını yapacağını hissettiği zaman bunu size söylemesi konusunda çocuğunuzu teşvik edin. Çocuğunuz genellikle idrarını ya da kakasını yaptıktan sonra, gelip bunu size söyleyecektir. Bu durum çocuğunuzun vücut fonksiyonlarını tanımaya başladığını gösteren bir işarettir. Çocuğunuz gelip size söylediği zaman onu övün ve bir dahaki sefere tuvaletini yapmadan önce söylemesini belirtin.”
“Tuvalet belirtilerini çocuğa güzelce anlatmak; kakasını yapmadan önce çocuğunuz, zorlanma belirtilerine dair sesler çıkarabilir, çömelebilir veya oyununu bir süreliğine durdurabilir. Ikınma sırasında yüzü kızarabilir. Bu belirtilerin kakasının geldiğine işaret ettiğini çocuğunuza açıklamalısınız.”
“Lazımlığa düzenli olarak oturtmak; tuvalet alışkanlığının, sabah uyandığında ilk iş olarak, yemeklerden sonra veya gündüz uykusundan önce gibi günlük rutin bir davranış haline gelmesine yardımcı olmaktadır.”
ÇOCUĞUNUZA DOĞRU TEMİZLİK ALIŞKANLIKLARINI ÖĞRETİN
Uzm. Dr. Akif Çelik, son olarak şunları söyledi:
“Çocuklar atıklarının vücutlarının bir parçası olduğuna inanırlar, tuvalette oturdukları sırada kakalarının sifonun çekilmesi ile tuvaletin içine doğru gitmesinden korkabilirler. Çocuğunuza bir parça tuvalet kâğıdını tuvalete atması ve sonrasında sifonu çekmesine izi vererek, onun bu duygularını kontrol etmesini sağlayabilirsiniz. Bu, çocuğunuzun suyun sesinden ve nesnelerin kaybolmasından duyduğu korkuyu yenmesini sağlayacaktır.
