Erkan ALTUNTAŞ/AKSARAY, (DHA)- Aydın’ın Efeler ilçesinde hayvanseverlerin kulakları kesik ve ön bacakları kırık olarak bulup, ölümden kurtardıkları denek tavşanı Zulu’nun hikayesi Türkiye’nin canını acıtırken, Aksaray Üniversitesi’nde 2012’de alınan senato kararı gereği eğitim amaçlı yapılan deneylerde, denek hayvanı kullanılmadığı belirtildi. Veteriner Fakültesi’nde görevli Prof. Dr. Mustafa Cemal Darılmaz, denek hayvanı yerine bilgisayardan simülasyon programları ve videolar kullandıklarını belirterek, “Buradaki en önemli amaç canlıları korumak. Araştırma veya çalışma yaparken canlı hassasiyetini ve hayvanlarında bizim gibi benzer duyulara sahip olduğunu öğrenerek yetişmemiz gerekiyor. Onları laboratuvar materyali olarak görmememiz gerekiyor” dedi.
Üniversitelerde eğitim ve bilimsel araştırmalarda tavşan, fare ve kurbağa gibi hayvanlar denek hayvanı olarak kullanıyor. Aksaray Üniversitesi’nde ise eğitim amaçlı yapılan deneylerde 9 yıldır hayvan yerine bilgisayardan denek hayvanlarına ait simülasyon programları ve videolar kullanılıyor. Veteriner Fakültesi’nde görevli Prof. Dr. Mustafa Cemal Darılmaz, 2012 yılından beri, alınan senato kararı gereği denek hayvanı kullanmadıklarını belirtti. Deney hayvanlarının 3 ana başlık altında kullanıldığını belirten Darılmaz, “Bunlardan ilki eğitim-öğretim, ikincisi bilimsel araştırmalar, üçüncüsü de endüstriyel ve ticari amaçlı ürün geliştirmeler şeklindedir. Bunlardan ilk basamak olan eğitim ve öğretim için dünyada hem doğadan toplanan hem de laboratuvar hayvanı olarak milyonlarca canlı kullanılmaktadır. Ancak maket modeller, bilgisayar simülasyon programları, doku örnekleri gibi alternatif metotlarla eğitim-öğretimin sürdürülebileceğini bilimsel olarak da destekliyor. Bu nedenle senatomuzun 2012 yılında denek hayvanını kullanılmaması için karar aldı. Onun yerine bahsettiğimiz metotları uyguluyoruz” diye konuştu.
Darılmaz, Aksaray Üniversitesi’nin denek hayvanı kullanmaması yönündeki uygulamasının da birçok sivil toplum kuruluşları tarafından desteklenip, örnek olarak gösterildiğini kaydetti.
HAYVANLARIN DENEY OLARAK KULLANMASI EĞİTME KATKI SAĞLAMIYOR
Sadece yükseköğretimde değil, lise eğitiminde de doğadan toplanan kurbağa gibi canlıların kullanıldığını belirten Prof. Dr. Darılmaz, “Bu eğitim- öğretime fayda sağlamıyor. Tam aksine doğadan milyonlarca hayvanın toplanması, biyolojik eksikliğe yol açmaktadır. Daha üst perdeden mevzuat düzenlemeleriyle diğer üniversitelerde yaygınlaştırılmasının ülkemiz adına önemli olduğunu düşünüyorum. İkinci olarak bilimsel ve ticari amaçlı kullanılan hayvanlarda, etik kurallar konusunda kurumların sorumluluklarını yerine getirmesini bekliyoruz. Üniversite olarak kararımızdan mutluluk duyuyoruz. Bir sonraki aşamada alternatif metotlar hayvan hakları koruma konusunda da yer alırsa bundan mutluluk duyarız” ifadelerini kullandı.
Darılmaz, eğitimde denek hayvanı kullanmamalarının en büyük nedeninin de canlıları korumak olduğunu belirtti. Darılmaz, ”Buradaki en önemli amaç canlıları korumaktır. Bir araştırma veya çalışma yaparken canlı hassasiyetini ve hayvanlarında bizim gibi benzer duyulara sahip olduğunu öğrenerek yetişmemiz gerekiyor. Onları laboratuvar materyali olarak görmememiz gerekiyor. Dünya genelinde birçok ülkede bakanlıklar benzer kararı almış durumda. Biz de ülkemizde bu kararı uygulayan ilk üniversiteyiz” diye konuştu.
FOTOĞRAFLI
