Gizem KARADAĞ-Oğuzhan DEMİR/ANKARA, (DHA)- HACETTEPE Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Murat Akova, Turkovac ile Sinovac’ın eş değer bir aşı olduğunu söyledi. Akova, “Turkovac aşısı da inaktif bir aşı. İnaktif aşılar mRNA aşılarına göre, örneğin Biontech aşısına göre başlangıçta daha az miktarda antikor üretiyorlar. Ama virüsün değişik kesimlerine karşı daha yaygın antikor üretiyorlar. Turkovac aşısının Sinovac aşısı kadar etkili olacağını tahmin ediyorum” dedi.
Hacettepe Üniversitesi koordinatörlüğünde yürütülen yerli aşı Turkovac’ın Faz-3 çalışmalarında bir süre görev yapıp ayrılan Prof. Dr. Murat Akova, daha önce Faz-3 çalışmalarında yer aldığı Sinovac ile Turkovac’ı kıyasladı. Prof. Dr. Akova, Turkovac’ta Faz-3 çalışmasının şu anda 5 merkezde binin üzerinde gönüllü üzerinde devam ettiğini söyledi. Akova “Şu ana kadar bildiğim kadarıyla Turkovac aşısında herhangi bir yan etkiyle karşılaşılmadı” dedi.
‘ÇALIŞMA DAHA KISA SÜREDE BİTEBİLİR’
Akova, aşının kullanılabilir hale gelmesi için Faz-3 çalışmasının olumlu sonuçlanması gerektiğine dikkat çekerek, “Eğer Sinovac aşısı kadar etkili olduğu gösterilirse, ondan daha az etkili olmadığı kanıtlanırsa o zaman tabii ki Turkovac aşısı onay alır. O zaman da üretim safhasına geçilecek. İnaktif aşıları üretmek çok kolay değil. Bunlar zahmetli işler. Büyük miktarda virüsle uğraşıyorsunuz. Buradaki en önemli basamak bu bilimsel çalışmanın aşı lehine sonuçlanması, aşının başarılı olduğu gösterilmesidir. Eğer istenen düzeyde gönüllüye ulaşılırsa, çalışma daha kısa sürede bitebilir” dedi.
‘VİRÜSÜN DEĞİŞİK KESİMLERİNE KARŞI ANTİKOR ÜRETİYOR’
Akova, Turkovac aşısının Sinovac’la eş değer bir aşı olduğuna vurgu yaparak “Turkovac aşısı en iyi şöyle kıyaslanabilir; Türkiye’de yaygın kullanılan Sinovac aşısıyla eş değer bir aşıdır. Aynı yöntemle hazırlanıyor. Sinovac aşısında Çin’deki bir hastadan izole edilmiş virüs. Buradaki bizim kendi hastalarımızdan elde edilen bir virüs. Ama bu virüs daha önceden hiç mutasyona uğramamış orijinal virüs. İlk salgın başladığında Vuhan’da ortaya çıkan esas virüs. Turkovac aşısının içerisindeki virüs de o. Turkovac aşısı da inaktif bir aşı. İnaktif aşıların şöyle özellikleri var; bunlar mRNA aşılarına göre, örneğin Biontech aşısına göre başlangıçta daha az miktarda antikor üretiyorlar. Ama virüsün değişik kesimlerine karşı daha yaygın antikor üretiyorlar. Genellikle bu aşıların etkileri daha kısa süreli oluyor. Sinovac’ta da gördüğümüz gibi ikinci dozdan 3-4 ay sonra kandaki antikor düzeyi azalıp yeni bir hatırlatma dozu gerekebiliyor. Sinovac aşısı için söylenen şeylerin hepsi Turkovac aşısı için de muhtemelen hazırlanması, etkisi, etkisinin süresi açısından söylenebilecek durumlardır. Benzer sonuçlar çıkacağını tahmin ediyorum. Turkovac aşısının Sinovac aşısı kadar etkili olacağını tahmin ediyorum” diye konuştu.
‘ANTİKOR AZALIYOR AMA KORUYUCULUĞU DEVAM EDİYOR’
Akova, şu anda Delta varyantına karşı yüzde 100 koruyucu aşı olmadığını belirterek “Sinovac’ta da bir süre sonra antikor azalıyor ama yine de koruyuculuğu devam ettiriyor. Şimdi aynı durumun Turkovac aşısı için de olması beklenebilir. Aslında bu bilimsel çalışmanın sonuçlanması bu açıdan da önemli çünkü şu anda Türkiye’de hakim olan virüs Delta varyantı. Dolayısıyla her iki aşının Sinovac ve Turkovac aşısının Delta varyantına karşı koruyucu olduğu gösterilirse başarılı olacağı sonucuna varabiliriz. Tabii o sonucu beklemek lazım” ifadelerini kullandı.
‘AŞI YAŞININ 2 YAŞA KADAR İNDİĞİNİ GÖREBİLECEĞİZ’
Akova, çocukların aşılanması tartışmaları için de “Şu anda dünyanın farklı ülkelerinde yapılan çalışmalar var. Bunlardan bir tanesi Pfizer/BionTech firmasının 5-12 yaş arasındaki çocuklara aşı uygulanmasını kapsayan çalışma. Henüz yayımlanmadı, o veriler Amerikan Sağlık Otoritesi’ne sunuldu. Sonuçları görmedik. Gerek Amerikan Sağlık Otoritesi gerekse bilimsel bir dergide yayımlanıp hakem eleştirisinden geçtikten sonra bu konuda daha kesin bir yargıya varmak mümkün. Ön izlenim öyle ki, bu yaş grubunda aşı etkili ve takip süresi içerisindeki tabii kısa süreli takip, güvenlik ve yan etki açısından ciddi bir sorun yokmuş gibi gözüküyor. Eğer bu kanıtlanırsa, benzer aşılarla mesela Çin’de yapılan çalışmalar var. Oradaki çalışmalarda aşı yaşının 2 yaşa kadar indiğini görüyoruz. Eğer bunlar da bilimsel olarak kanıtlanır, başka bilim adamlarının eleştiri süzgecinden geçer ve doğru olduğu kabul edilirse, o zaman öyle anlaşılıyor ki kısa bir süre sonra aşı yaşının 2 yaşa kadar indiğini görebileceğiz. Eğer aşı yaşı daha da aşağı iner ve toplumda yaygın bir duruma gelirse o zaman pandemi kontrolünde önemli bir adım atılmış olacaktır” diye konuştu.
FOTOĞRAFLI